اظهارنظر دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره گشت ارشاد

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: حجت‌الاسلام عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که این شورا هیچ مصوبه‌ای تحت عنوان گشت ارشاد نداشته است، گفت: نیروی انتظامی هم در زمینه حجاب می‌تواند به افراد تذکر غیرحضوری بدهد. لزومی ندارد نیروی انتظامی کلاس آموزشی برای افرادی که حجاب را رعایت نمی‌کنند، برگزار کند. به گزارش جماران، سعیدرضا عاملی که در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، افزود: «بخش عظیم مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی مربوط به نهاد‌های تعلیم و تربیت، صداوسیما، آموزش و پرورش، وزارت ارشاد و حوزه‌های علمیه است. باید شناخت جامعه را تقویت کنیم. مصوبات شورا در خصوص حجاب بسیار کیفی است و با حوزه شناخت نسل جوان، انگیزه‌ها و تعلیم و تربیت و اقناع افکار عمومی راجع به این موضوع سروکار دارد. نیروی انتظامی هم می‌تواند غیرحضوری تذکر بدهد. ضرورتی ندارد که کلاس ارشاد برای کسانی که رعایت نمی‌کنند، داشته باشد. گاهی اوقات، چون دستگاه‌ها کوتاهی می‌کنند بار می‌آید روی دوش نیروی انتظامی و نیروی انتظامی مجبور می‌شود ورود کند.»

واکنش کاربران به اظهارات دکتر عاملی

اظهارات دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بازتاب‌هایی در فضای مجازی و به ویژه کاربران توئیتر داشت و برخی از آنان این اظهارات را به نوعی غیر قانونی بودن فعالیت گشت ارشاد تلقی کردند. کاربری نوشت: «باورکردنی نیست! تاکنون برای این که بگویند گشت ارشاد قانونی است به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی استناد می‌کردند یعنی یه چیزی داره تو کشور اجرا می‌شه و این همه هزینه شده که اساسا هیچ جا مصوبه‌ای براش وجود نداره؟» کاربر دیگری در پاسخ با اشاره به مستند قانونی مرتبط با فعالیت گشت ارشاد نوشت: «۱۷ سال قبل شورا [ شورای فرهنگ عمومی]، مصوبه ۴۲۷ را با عنوان سند توسعه حجاب و عفاف به تصویب رساند و در تمام این سال‌ها نیروی انتظامی اجرای گشت‌های ارشاد را مصداق آن تکلیف قانونی خود می‌دانست.» این کاربر البته به نکته‌ای نیز اشاره می‌کند و می‌افزاید: «اگرحضرات این نحوه از اجرا با آن همه تبعات را مغایر مصوبه خود می‌دانستند نباید صدایی از شورا برمی خاست؟»

مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره عفاف و حجاب چیست؟

در عین حال، دکتر سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ۶ مهرامسال در حاشیه عیادت از مجروحان نیروی انتظامی در اغتشاشات اخیر به طور مفصل تری درباره وظایف نیروی انتظامی دراین خصوص صحبت کرده است که تا حد زیادی درباره این ابهام شفاف سازی می‌کند. به گزارش سایت شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر عاملی در حاشیه عیادت از مجروحان نیروی انتظامی با بیان این که شورای عالی انقلاب فرهنگی سه مصوبه در زمینه عفاف و حجاب دارد که آخرین آن مصوبه جلسه ۸۲۰ بود و در شهریور ۱۳۹۸ مصوب شده است، گفت: برای ۳۲ دستگاه وظایفی تعیین شده است، شورای اجتماعی کشور و وزارت کشور وظیفه راهبری این مصوبات را دارند و به صورت منظم وزارت کشور به خصوص در دوره جدید از دستگاه‌ها گزارش عملکرد می‌خواهد. شورا مصوبه دیگری در حوزه عفاف و حجاب داشت که مبنی بر اولویت گذاری است، چون حجم مصوبات زیاد است قاعدتا باید اولویت‌هایی تعیین شود که بر اساس آن اولویت‌ها حرکت کنیم. عمده اولویت‌ها متوجه نظام تعلیم و تربیت و رسانه ملی کشور است که بتواند گفتمان سلامت اجتماعی در پرتو عمل به احکام الهی و به طور مشخص حجاب را تقویت کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: ۹۰ درصد مصوبات مربوط به حجاب و عفاف از جنس تعلیم و تربیت، شناخت، تامین انگیزه و عاطفه است، تنها ۱۰ درصد مصوبات جنبه کنترلی دارد. نیروی پرافتخار فراجا مسئولیت حفاظت از جامعه را به عهده دارد. دکتر عاملی افزود: فراجا وظیفه مشخص برای مدیریت کنترل اجتماعی و امنیت اخلاقی جامعه دارد. متاسفانه باند‌های فساد، نمایش ناهنجاری از رفتار اجتماعی را ایجاد کرده اند.

فراجا درخصوص کشف حجاب و تن نمایی و به ویژه کار‌های شبکه‌ای و مهندسی شده، وظیفه مشخص دارد.

بدیهی است اکثریت قاطع دختران و پسران جامعه ما از شرافت رفتاری برخوردارند و در گروه ناهنجاران اجتماعی قرار نمی‌گیرند. وی با تاکید بر این که برجسته سازی گشت ارشاد یک استفاده ابزاری برای بحران زایی توسط دشمنان ملت ایران است، گفت: گشت ارشاد، اساسا موضوع شورای عالی انقلاب فرهنگی نبوده است، بحث تامین و تقویت شناخت و تامین امنیت اخلاقی و اجتماعی مورد توجه شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است که در این زمینه، فراجا وظیفه دارد که امنیت اجتماعی را تامین کند. البته تاکید بر نظارت‌های هوشمند با استفاده از فناوری‌های نوین مورد توجه بوده است. مواجهه با خطرسازی از جنس زورگویی، توزیع مواد مخدر یا توسعه فساد و کج رفتاری اجتماعی در جامعه یک وظیفه مهم و اساسی برای نیروی انتظامی است که حتما همه خانواده‌ها و نسل جوان خواستار چنین اقداماتی هستند. در این خصوص نظارت هوشمند که منجر به اخطار هوشمند شود، رویه‌ای است که امروز در همه کشور‌ها استفاده می‌شود و از مزایای نوآوری و خلاقیت در حوزه نظارت اجتماعی است.

مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی یا شورای فرهنگ عمومی؟

در این میان در حالی که پیشتر برخی مقام‌های سابق نیروی انتظامی، تشکیل گشت ارشاد را بر اساس مصوبه‌ای که در آخرین روز‌های فعالیت دولت اصلاحات در شورای عالی انقلاب تصویب شد، اعلام کرده بودند (جلسه ۵۶۶ مورخ چهارم مرداد ۱۳۸۴ «راهبرد‌های گسترش فرهنگ عفاف»)، اما فرهیختگان در گزارشی در این باره نوشته است: در هیچ کدام از مصوبه‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره عفاف و حجاب به برخورد‌هایی که ذیل عنوان گشت ارشاد در حال انجام است اشاره‌ای نشده و ظاهرا مستمسک قانونی نیروی انتظامی نه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی که مصوبه شورای فرهنگ عمومی مستقر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (مصوب جلسه ۴۲۷ مورخ ۱۳/۱۰/۱۳۸۴) است که در آن برای ۲۶ نهاد عمومی (همانند مجلس، قوه قضاییه، نیروی انتظامی، صداوسیما، امور خارجه، بهزیستی و سازمان تبلیغات) وظایف تخصصی تعریف کرده است و مواردی، چون «نظارت و کنترل قانونی و اصولی بر وضعیت اماکن تفریحی و عمومی نظیر پارک‌ها»، «تذکر به افراد بدحجاب و برخورد با آن‌ها طبق ضوابط قانونی در اماکن عمومی شهر» و «کنترل و نظارت جدی بر رعایت حدود و ضوابط قانونی عفاف در مجتمع‌های مسکونی» را جزو وظایف نیروی انتظامی دانسته است. این در حالی است که هرچند در پایان مصوبه به صراحت و به درستی قید شده است که «این مصوبه برای تصویب نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده و برای اجرا لازم است به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد»، اما در هیچ جا سندی از تصویب و ابلاغ آن توسط رئیس جمهور به عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در دست نیست.