چرایی تاکید ایران بر "راستی‌آزمایی" لغو تحریم‌ها و دریافت "تضمین" اجرای توافق

به گزارش مجله خبری نگار، این رویکرد سه کشور اروپایی و آمریکا در مذاکرات نشان می‌دهد که این کشور‌ها آنقدر که در موضع گیری‌ها و فضاسازی‌های رسانه‌ای شان از محدود بودن زمان صحبت می‌کنند و نسبت به تهی شدن برجام هشدار می‌دهند، نگران نیستند و برعکس از طولانی شدن مذاکرات و به این شکل ایجاد فضا برای بهانه گیری‌های بعدی بدشان نمی‌آید.

سه کشور اروپایی و آمریکا در چند ماه اخیر نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران و پیشرفت‌ها در آن ابراز نگرانی کردند و بر این نظرند اگر توسعه سانتریفیوژ‌ها و افزایش ذخایر اورانیوم ایران در سطوح مختلف ادامه یابد، برجام برای این کشور‌ها موجودیتش را از دست خواهد داد. از این رو وقتی ایران در ۸ آذر با متونی تغییر یافته نسبت به متن پیشنهادی قبلی به مذاکرات بازگشت، ساز مخالف را کوک کردند و بر طبل محدود بودن زمان کوبیدند و پشت هم ضرب الاجل تعیین کردند؛ هر چند این سر و صدا‌ها در نهایت راه به جایی نبرد.

در همین حال، مقامات ایرانی نزدیک به مذاکرات، در هفته‌های اخیر بار‌ها اعلام کردند، با وجود ابراز نگرانی فوق از سوی سه کشور اروپایی و آمریکا، این کشور‌ها هیچ اقدام و گام قابل توجه و موثری در راستای رفع ابهامات و پاسخ به خواست‌های به حق ایران در رابطه با برداشته شدن تحریم‌ها و ارایه تضمین مطرح نکرده‌اند. از این رو اگر طرف‌های مقابل به واقع بر دستیابی به توافق جدی هستند یا راهکار‌های مشخص و عملیاتی ارایه شده از سوی ایران را بپذیرند یا خود نسبت به دغدغه‌ها و نگرانی‌های ایران پیشنهاد و راهکار عملی ارایه کنند در غیر این صورت سه کشور اروپایی و آمریکا مسئول به نتیجه نرسیدن و طولانی شدن مذاکرات خواهند بود.

طبیعی است که بعد از عهدشکنی آمریکا و خروج یک جانبه از برجام به نحوی که حتی کشور‌های اروپایی و جامعه بین الملل این اقدام را خلاف مقررات بین المللی و تفاهمات دانستند، ایران حق دارد نسبت به راستی آزمایی تعهدات و اجرای آن‌ها در برجام حساس باشد و این روند را با دقت پیگیری کند، چرا که ایران از این منظر خسارات مادی و روانی زیادی را در سه سال گذشته متحمل شده است. اهمیت راستی آزمایی اقدامات آمریکا، تجربه‌ای است که ایران از دوران اوباما و بعد از اجرایی شدن برجام به دست آورد؛ در آن زمان هم برخی تعهدات برای لغو تحریم‌ها به درستی اجرا نشد. هم چنین ایران تاکید دارد آمریکا و هم پیمانانش نسبت به اینکه دوباره از برجام یک جانبه خارج نشود تضمین‌های عملی و قابل قبول دهد و این تجربه‌ای است که از دوران ترامپ دارد.

مذاکرات در روز دوشنبه به روال روز‌های قبل با دیدار هیات ایرانی با نمایندگان سه کشور اروپایی، رییس هیات مذاکره کننده چین و روسیه به طور جداگانه و نیز دیدار باقری و مورا ادامه یافت.

هم چنین در پایان روز دوشنبه اعضای گروه ۱+۴ به اضافه آمریکا و بدون ایران با یکدیگر دیدار کردند. در روز‌های گذشته دیدار‌هایی از این دست به تناوب و در راستای هماهنگی و بررسی متن‌ها برگزار شده است.

میخاییل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات نیز از دیدار دو جانبه خود با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران خبر داد و گفت: گفتگو‌های دوجانبه ما با هدفی واحد که همان احیای برجام است انجام می‌شود و بسیار عمل گرایانه است.

در حال حاضر مذاکرات در سطح سیاسی و رایزنی‌های دو جانبه و چند جانبه ادامه دارد و به نظر این روند در روز‌های آتی نیز جریان خواهد داشت.