نکات ایمنی سیستم‌های گرمایشی مدارس اعلام شد/ ممنوعیت استفاده از بخاری چکه‌ای در مدرسه

به گزارش مجله خبری نگار همزمان با آغاز فصل سرد سال، دغدغه‌های مسؤولان آموزش و پرورش در خصوص رعایت نکات ایمنی در مدارس افزایش می‌یابد و لزوم اجرای دقیق مفاد دستورالعمل‌های نگهداری و مدیریت فضا‌های آموزشی، پرورشی و ورزشی مورد تأکید است.

سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور همزمان با فرآیند حضوری شدن مدارس و براساس نظا‌م‌نامه‌های فنی و اجرایی، آخرین بروزرسانی مقررات مبحث ملی ساختمان و دستورالعمل مدیریت، نگهداری و تعمیرات فضا‌های آموزشی، پرورشی و ورزشی، نکات، توصیه‌ها و موارد پیشگیرانه در بهره‌برداری مطلوب از فضا، ساختمان مدارس و تجهیزات گرمایشی را ابلاغ کرد.

مدیران مدارس باید ضمن دقت کافی به موارد مندرج در این اطلاعیه، جهت بالا بردن ضریب ایمنی مدارس و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و همچنین تأمین آسایش حرارتی در مدارس، قبل از راه‌اندازی سیستم‌های تأسیساتی و گرمایشی به دستورالعمل ذیل با حساسیت بسیار عمل نمایند.

پکیج گرمایشی دیواری و زمینی:

۱-سرویس توسط کارشناسان خدمات پس از فروش شرکت سازنده انجام شود.

۲-کنترل شیلنگ ارتباطی گاز از محل شیر قطع و وصل قبل از پکیج تا ورودی به آن.

۳-کنترل مسیر دودکش و کلاهک دودکش.

۴- بازدید از دریچه تأمین هوای تازه.

۵-کنترل دودکش دوجداره در پکیج‌های فن‌دار.

۶-تمام الزامات نصب دستگاه و محل نصب دستگاه مجددا بررسی گردد.

موتورخانه:

۱-در صورت بروز شرایط جوی نامناسب و کاهش شدید دمای هوا و تعطیلی احتمالی مدارس از خاموش کردن موتورخانه پرهیز شود و ترموستات دیگ روی حداقل دما تنظیم گردد.

۲-منابع انبساط باز، بازدید شوند و در صورت معیوب بودن عایق حرارتی، نسبت به ترمیم آن اقدام شود.

۳-منابع انبساط بسته، بازدید شوند و از عدم وجود اشکال در عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل شود.

۴-در صورتی که به علت سرمای شدید احتمال قطع سوخت وجود داشته باشد، آب سیستم حرارتی (از طریق بازکردن شیر تخلیه دیگ و بستن شیر پرکن منبع انبساط) کاملاً تخلیه شود یا به نسبت کافی ضدیخ به سیستم حرارت مرکزی اضافه گردد.

۵-در تمام سیستم‌های حرارت مرکزی که به مشعل دو سوخته مجهز شده‌اند، سرویس‌های لازم انجام و مخزن ذخیره سوخت اضطراری شارژ گردد.

۶-سرویس‌های لازم برای مشعل قبل از راه اندازی مجدد به صورت کامل انجام شود.

۷-تمام شیر فلکه‌ها کنترل شده و از عدم وجود نشتی در آن‌ها اطمینان حاصل شود.

۸- پمپ‌ها به طور کامل بازبینی شده و از عدم وجود اشکال در عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل شود.

۹-داخل موتورخانه از هرگونه مصالح یا لوازمی که ممکن است ایجاد حریق نمایند، پاکسازی شود.

۱۰-راه اندازی موتورخانه توسط افراد ذیصلاح یا شرکت‌های معتبر تاسیساتی انجام پذیرد.

بخاری‌های نفتی:

نکته: اکنون بخاری نفتی فقط در برخی مناطق به صورت محدود که زیرساخت گاز و یا برق وجود ندارد استفاده می‌شود که باید کاربراتوری و استاندارد باشد.

۱- کنترل مسیر دودکش و کلاهک آن به دقت صورت گیرد.

۲- سالم بودن کاربراتور کنترل شود.

۳- مخزن احتراق کنترل و از سالم بودن و تمیزی آن اطمینان حاصل شود.

۴- از سالم بودن درب بخاری اطمینان حاصل شود.

۵- لوله رابط از منبع سوخت به کاربراتور کنترل شود و از سالم بودن آن و عدم نشتی اتصالات مربوطه اطمینان حاصل شود.

۶- سوخت‌گیری قبل از شروع کلاس و بدون حضور دانش‌آموزان انجام شود و پس از اتمام سوخت‌گیری بخاری روشن شود.

۷- گالن حمل سوخت مایع برای پر کردن مخزن بخاری باید سالم، قابل حمل و در حد متعارف باشد که هنگام

حمل، ریزش نداشته باشد تا به سهولت بتوان سوخت را در مخزن بخاری تخلیه کرد.

۸- از پرکردن کامل مخزن سوخت خودداری شود و از آغشته نبودن جداره مخزن و سطح زیرین بخاری اطمینان حاصل شود، در صورت لزوم محل‌های مربوطه نظافت شود.

۹- هنگام روشن کردن بخاری از جمع نشدن سوخت مایع در مخزن احتراق بیشتر از حد مجاز اطمینان حاصل شود.

۱۰- از آنجایی که ظرفیت مخزن بخاری حداکثر ۲۰ لیتر بوده و لازم است مدیریت مصرف در طول روز صورت پذیرد، تنظیم میزان سوخت مصرفی توسط متصدیان ذی‌صلاح انجام شود.

۱۱- برای تأمین هوای تازه در کلاس‌های درس باید هر یک ساعت پنجره‌ها به مدت ۵ دقیقه در طول زمان زنگ تفریح باز شوند.

۱۲- بخاری در محفظه‌ای قرار گیرد که از برخورد دانش‌آموزان به آن جلوگیری شود.

۱۳- در صورت بروز حادثه آتش‌سوزی قبل از هر اقدامی باید دانش‌آموزان را به بیرون از کلاس هدایت کرد و پس از آن توسط کپسول اطفای حریق، نسبت به مهار آتش اقدام شود.

۱۴- تعیین متولی برای حفاظت از بخاری در هنگام زنگ تفریح برای جلوگیری از تجمع دانش‌آموزان و ضربه زدن به بخاری.

۱۵- کنترل پوشش فلزی بخاری یا بدنه آن به لحاظ عدم وجود آسیب ضربه‌ای.

۱۶- لوله رابط دودکش از خروجی بخاری تا دریچه دودکش کنترل شود و اتصالات بطور کامل دودبند باشند.

۱۷- استفاده از بخاری‌های نفتی چکه‌ای و غیر استاندارد به هیچ وجه در مدارس مجاز نیست. (در صورت وجود این گونه بخاری‌ها، با هماهنگی و تأیید مدیران کل آموزش و پرورش و نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان از محل ردیف استانداردسازی تأسیسات نسبت به خرید و نصب بخاری استاندارد اقدام شود).

بخاری‌های گازی:

علاوه بر رعایت نکات معمول و مشترک با بخاری‌های نفتی موارد زیر نیز مد نظر قرار گیرد:

۱-سالم بودن رگولاتور کنترل شود.

۲- سالم بودن شیلنگ گاز از محل شیر گاز تا اتصال به بخاری کنترل شود.

۳- شیلنگ گاز ارتباطی از محل شیر گاز تا بخاری باید استاندارد بوده و طول آن حداکثر ۱۵۰ سانتیمتر باشد.

۴-چنانچه بخاری دارای شیشه رویت شعله باشد، شیشه آن از لحاظ نداشتن شکستگی کنترل گردد.

۵- تنظیم میزان سوخت مصرفی توسط متصدیان ذی‌صلاح انجام شود.

۶- در صورت بروز حادثه بلافاصله نسبت به بستن شیر قطع، قبل از بخاری و پس از آن نسبت به بستن شیر اصلی گاز اقدام شود و سپس از کپسول اطفا حریق استفاده شود.

منابع ذخیره سوخت:

۱-عایق منبع کنترل شود و در صورت نیاز ترمیم شود.

۲-عدم نشتی در منبع ذخیره روزانه کنترل شود.

۳-علاوه بر کنترل عدم نشتی منبع ذخیره کلیه لوله‌های ارتباطی آن چک شود.

۴-کنترل سطح سوخت موجود در منبع و در صورت لزوم تأمین سوخت مورد نیاز.

۵-ایجاد حفاظ برای منبع جهت عدم دسترسی دانش‌آموزان به آن.

۶-مخزن ذخیره سوخت تحت هیچ شرایطی نباید داخل ساختمان آموزشی باشد و با رعایت فاصله مجاز، بیرون از ساختمان به گونه‌ای که دچار یخ زدگی نشود، قرار گیرد.

۷-منابع گازوئیلی که در محوطه مستقر هستند عایق کاری شوند و از ارتباط لوله برگشت گازوئیل از سمت مشعل به سمت مخزن، اطمینان حاصل شود.

کولر‌های آبی:

۱- لوله‌های تغذیه کولر‌های آبی روی بام باید تخلیه گردد و شیر فلکه اصلی آن بسته شود.

۲- آب تشت کولر تخلیه گردد.

۳-بدنه کولر توسط برزنت یا پوشش مناسب به طور کامل پوشانده شود.

۴- دریچه‌های کولر در داخل ساختمان مسدود شود تا از خروج هوای گرم جلوگیری به‌عمل آید.

سایر نکات:

۱-تجهیزات اطفای حریق به طور منظم توسط شرکت‌های ذیصلاح و مسؤولان واحد‌های آموزشی مورد بازرسی و کنترل قرار گیرد.

۲-در صورتی که مراکز آموزشی مجهز به هواساز و یا زنت و یا پکیج با کویل گرمایی و یا یونیت هیتر هستند و سیستم حرارت مرکزی به هر علت خاموش شود باید آب درون کویل وسایل مذکور تخلیه گردد.

۳- با عنایت به ضرورت استانداردسازی سیستم حرارتی و با توجه به استفاده از سوخت گاز در مدارس، نصب تجهیزات هشدار دهنده جلوگیری از خطر گاز گرفتگی و نشت گاز (سنسور‌های نشت گاز و منواکسید کربن و شیر حساس به زلزله) برای تأمین امنیت و ایجاد شرایط آسایش دانش‌آموزان و کارکنان واحد‌های آموزشی الزامی است.

ضمناً کنترل، بازبینی و رعایت نکات ایمنی وسایل گرمایشی مدارس، مجدداً مورد تاکید است و فقط سیستم‌های حرارتی استاندارد یا در صورت استفاده اجباری از بخاری نفتی، از بخاری‌های نفتی کاربراتوری استاندارد در مدارس مجاز است و رعایت نکات ایمنی و بازرسی دوره‌ای کلیه وسایل گرمایشی توسط افراد ذی‌صلاح الزامی است.

۴- در خصوص مدارسی که اخیراً از محل اعتبار استانداردسازی سیستم حرارتی به موتورخانه حرارت مرکزی، پکیج گرمایشی و یا دیگر سیستم‌های حرارتی مجهز شده‌اند نیز با هماهنگی اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان و با توجه به شیوه‌نامه تعمیر و نگهداری (ابلاغی وزارت آموزش و پرورش)، با بکارگیری شرکت‌های تاسیساتی و یا افراد ذی‌صلاح، نگهداری و راهبری گردد و همواره از کارکرد صحیح سیستم‌های کنترلی و ایمنی تجهیزات نصب شده اطمینان حاصل گردد.

۵-برای آمادگی مسؤولان واحد‌های آموزشی و دانش‌آموزان برای مقابله با حریق و خطرات ناشی از آن، ترتیبی اتخاذ گردد که با هماهنگی سازمان آتش نشانی مهارت‌های لازم برای مقابله با حوادث و حریق و همچنین روش استفاده از تجهیزات اطفای حریق به کلیه پرسنل و دانش آموزان آموزش داده شود.

۶-برای جلوگیری از یخ زدگی لوله‌های سرویس‌های بهداشتی که در حیاط مدارس قرار دارند، ضروری است شیر فلکه اصلی مربوطه بسته و کلیه شیر‌های مصرف باز شود تا آب درون لوله‌ها تخلیه شود. سپس کلیه فلاش تانک‌ها و یا فلاش ولو‌ها باز شود تا آب درون آن‌ها نیز تخلیه گردد.

۷- بار دیگر بر ممنوعیت استفاده از بخاری‌های چکه‌ای و غیر استاندارد تاکید می‌گردد، درصورت بروز هرگونه حادثه ابتدا نسبت به تخلیه کلاس درس از دانش‌آموزان اقدام شود و از جابجایی وسایل حرارتی آن در حضور دانش‌آموزان جداً خودداری کنید.