انواع سبزی و میوه تازه را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید!

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی دکتر مینا کاویانی مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور همزمان با چهارم فوریه مصادف با ۱۶ بهمن ماه، روز جهانی مبارزه با سرطان گفت: امروزه با وجود عوامل خطر مختلف، شاهد افزایش شیوع سرطان در جوامع هستیم، بنابراین توجه به پیشگیری از بروز سرطان و درمان مبتلایان به این بیماری بسیار اهمیت دارد.

وی پیشگیری را مقرون به صرفه‌ترین راهکار در مقابله با این بیماری برشمرد و سبک زندگی سالم و خودمراقبتی در برابر سرطان را از ارکان مهم پیشگیری عنوان کرد.

به گفته وی، تغذیه مناسب و داشتن برنامه غذایی سالم یکی از مهمترین موارد در سبک زندگی سالم محسوب می‌شود.

مسئول آموزش همگانی انستیتو تغذیه در ادامه به تبیین مهمترین نکات تغذیه‌ای در خصوص پیشگیری از سرطان و کاهش عوارض شیمی درمانی و رادیوتراپی در بیماران سرطانی پرداخت.

نکات مهم تغذیه‌ای در پیشگیری از سرطان

دکتر کاویانی حفظ وزن سالم و کاهش وزن در صورت وجود اضافه وزن و چاقی را یکی از نکات مهم در پیشگیری از سرطان عنوان کرد.

به گفته وی انتخاب نان و غلات کامل سبوس‌دار علاوه بر کمک به کاهش دریافت انرژی با دارا بودن فیبر غذایی به دفع مواد مضر خورده شده در فرد کمک می‌کند.

کاویانی برای رسیدن به وزن سلامت، پرهیز از خوردن قند‌های ساده و انواع چربی‌ها به ویژه چربی‌های اشباع و جامد حیوانی را ضروری عنوان کرد.

این کارشناس تغذیه گنجاندن انواع سبزی و میوه تازه در برنامه غذایی روزانه افراد را باعث دریافت ویتامینها، مواد معدنی، آب و فیبر غذایی برشمرد.

به گفته وی برخی ویتامین‌ها نظیر ویتامین C نقش آنتی‌اکسیدانی نیز دارند و با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد (عوامل سرطانزا)، در پیشگیری از سرطان موثر هستند. فیبر غذایی موجود در سبزی‌ها و میوه‌ها نیز موجب عملکرد بهتر دستگاه گوارش به ویژه روده‌ها می‌شود.

وی به افراد توصیه کرد تا حد امکان از گوشت‌های سفید و کم چرب استفاده کنند. همچنین روزانه یک سوم لیوان حبوبات پخته را در برنامه غذایی خود داشته باشند تا ضمن مصرف پروتئین گیاهی، از مزایای فیبر غذایی آن نیز بهره‌مند شوند.

دکتر مینا کاویانی استفاده از شیر و لبنیات کم چرب را در کاهش وزن موثر دانست و این گروه غذایی را دارای پروتئین با کیفیت بالا و موادمعدنی نظیر کلسیم و فسفر برشمرد که در عملکرد بخش‌های مختلف بدن استفاده می‌شود.

وی به افراد توصیه کرد تا حدامکان از مصرف مواد غذایی فرآوری شده صنعتی مانند انواع سوسیس و کالباس و لبنیات پرچرب پرهیز کنند، زیرا دارای اسید‌های چرب ترانس (از عوامل ایجادکننده سرطان) هستند.

این کارشناس تغذیه با اشاره به ضرورت مصرف منابع غذایی آنتی اکسیدان گفت: آنتی‌اکسیدان‌ها به مقابله با رادیکال‌های آزاد در بدن می‌پردازند. بعضی ویتامین‌ها مانند ویتامین C و پیش‌ساز ویتامین A (بتاکاروتن) و دسته‌ای از مواد معدنی مانند سلنیوم در فعالیت‌های آنتی اکسیدانی شرکت دارند.

به گفته وی دو گروه غذایی سبزی‌ها و میوه‌ها به واسطه داشتن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و رنگدانه‌های گیاهی؛ خواص آنتی‌اکسیدانی و سلامتی بخش دارند و در پیشگیری از سرطان بسیار مفید و موثر هستند.

وی با اشاره به این که سبزی‌ها و میوه‌هایی که پررنگتر هستند از خواص مفید بیشتری برخوردارند توصیه کرد که افراد حتما در برنامه غذایی خود از سبزی‌ها و میوه‌های تازه استفاده کنند.

توصیه‌های مهم تغذیه‌ای برای کاهش عوارض درمانی سرطان

مسئول آموزش همگانی انستیتو تغذیه با اشاره به تاثیر تغذیه در کاهش عوارض درمانی در بیماران سرطانی گفت: بیماران مبتلا به سرطان هنگام شیمی درمانی و رادیوتراپی، معمولاً دچار عوارضی می‌شوند که بر تغذیه آنها تاثیر گذاشته و باعث وخامت وضعیت آنها می‌شود.

وی در ادامه به راهکار‌ها و توصیه‌های تغذیه‌ای اشاره کرد که در کاهش برخی از این عوارض موثر هستند.

مینا کاویانی با اشاره به بروز خستگی در این بیماران، توصیه کرد برای برطرف شدن این حالت بیمار بهتر است قبل از صرف غذا استراحت کند و بیشتر غذا‌هایی را مصرف کند که جویدن کمتری نیاز دارند.

وی خشکی دهان را از دیگر عوارض درمان‌های سرطان برشمرد و برای رفع این حالت بر افزایش مصرف مایعات، غذا‌های آبکی و نرم تاکید کرد.

به گفته وی غذای بیمار باید به قطعات کوچک تقسیم شود و استفاده از پوره‌ها و غذای کودک برای بیمار مفید است. بستنی و قطعات کوچک یخ نیز می‌تواند به بیمار کمک‌کند. اما بیمار باید از مصرف غذا‌های پرنمک پرهیز کرده و درصورت وجود ضایعات دهانی باید از غذا‌های ترش یا تند پرهیز کند.

این کارشناس تغذیه به بیمار در صورت داشتن دندان‌های خراب توصیه کرد برای جلوگیری از فساد و تخریب بیشتر دندان‌ها از مصرف شیرینی‌ها پرهیز کرده و به شستشوی دهان و دندان‌های خود بپردازد.

دکتر مینا کاویانی با اشاره به وجود بزاق غلیظ در این بیماران گفت: در صورت داشتن بزاق غلیظ بهتر است بیمار کمتر از نان، شیر، ژلاتین و غذا‌های روغن‌دار استفاده کند. میوه و سبزی را با هم مخلوط کرده و مصرف کند. همچنین نوشیدن مایعات بیشتر و شست‌وشوی منظم دهان را مورد توجه قرار دهد.

وی در صورت وجود جراحت دهان و گلو و خونریزی موضعی، تحریک پذیری بیش از حد غشای مخاطی و درد و التهاب در بیمار توصیه کرد: برای کاهش این عوارض از غذا‌های نرم استفاده کرده و چاشنی و پیاز کمتری در غذا‌ها به کار ببرید.

پرهیز از مصرف آبمیوه‌های اسیدی، سوپ‌های شور و نان‌های دارای بافت خشک، استفاده از تکه‌های کوچک گوشت، مصرف مایعات سرد با نی و بستنی، استفاده از پوره‌ها برای بلع آسانتر از دیگر توصیه‌های این کارشناس تغذیه در صورت وجود جراحت در دهان و گلوی بیمار بود.

این کارشناس تغذیه بی اشتهایی و کاهش وزن را از عوارض مصرف دارو‌ها در این بیماران برشمرد که باعث تحلیل بافت عضلانی و لاغری مفرط بیمار می‌شود و مصرف وعده‌های غذایی کم‌حجم و متعدد (چند وعده در روز) و مکمل‌ها، افزودن پودر شیرخشک، تخم‌مرغ، شیر و خامه به غذای بیمار (برحسب پذیرش بیمار و نوع غذا) را از جمله راهکار‌هایی برشمرد که می‌تواند باعث افزایش انرژی دریافتی بیمار شود.

وی اسهال را یک عارضه درمانی برشمرد که در بیمار سرطانی می‌تواند به دلیل عدم تحمل لاکتوز (قند شیر) رخ دهد بنابراین توصیه کرد که در این وضعیت شیر و لبنیات بدون لاکتوز مصرف شود و درصورت تداوم یا افزایش سوء هاضمه یا اسهال با مصرف فرآورده‌های لبنی این مواد غذایی از برنامه غذایی بیمار حذف شوند. همچنین در این شرایط مصرف غذا‌های پرچرب کاهش یابد و از خوردن غذا‌های خیلی داغ یاخیلی سرد نیز پرهیز شود.

مسئول آموزش همگانی انستیتو تغذیه از دیگر مشکلات این بیماران به یبوست اشاره کرد و مصرف منابع فیبر غذایی مانند میوه‌های تازه یا خشک، سبزی‌ها، نان و غلات سبوس‌دار به همراه مقدار کافی مایعات را در رفع این عارضه موثر دانست.

وی در صورت تحمل بیمار، نوشیدن شیر گرم و نوشیدنی‌های گرم را نیز برای رفع این مشکل مفید برشمرد و تاکید کرد که بیمار از مصرف غذا‌های نفاخ باید خودداری کند.