کند کردن روند پیشرفت الزایمر با یک اسپری‌بینی

به گزارش مجله خبری نگار/برنا، مطالعه‌ای که توسط دانشگاه کاتولیکا در رم و بنیاد بیمارستان دانشگاهی آگوستینو جملی انجام شده، مکانیسمی مهم در بیماری آلزایمر را شناسایی و راهکار‌های درمانی جدیدی را پیشنهاد کرده است.

پژوهشگران این مؤسسات با هدف مقابله با زوال شناختی و آسیب‌های مغزی ناشی از آلزایمر، آنزیمی به نام S-acyltransferase (zDHHC) را هدف قرار داده و از دارویی اسپری‌بینی برای مهار آن استفاده کرده‌اند. این تحقیق به سرپرستی کلودیو گراسی، مدیر دپارتمان علوم اعصاب، و سالواتوره فوسکو، با همکاری دانشگاه کاتانیا انجام شده است.

آنالیز‌های انجام‌شده روی مغز بیماران مبتلا به آلزایمر پس از مرگ نشان داد که مقادیر بالای این آنزیم با کاهش عملکرد شناختی همراه است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که آنزیم zDHHC می‌تواند هدفی امیدبخش برای توسعه دارو‌های جدید باشد. این تحقیق با بودجه ۸۹۰ هزار یورویی از وزارت بهداشت ایتالیا در سال ۲۰۲۳ پشتیبانی شده است.

پیشینه علمی

بیماری آلزایمر به دلیل تغییرات در برخی پروتئین‌ها مانند بتا-آمیلوئید و تاو ایجاد می‌شود که در مغز تجمع می‌یابند. عملکرد این پروتئین‌ها تحت تأثیر تغییرات بیوشیمیایی مانند S-palmitoylation قرار دارد که توسط آنزیم‌های S-acyltransferase (zDHHC) تنظیم می‌شود.

فوسکو توضیح داد که در مطالعات پیشین، نقش حیاتی تغییرات S-palmitoylation در زوال شناختی ناشی از بیماری‌هایی مثل دیابت نوع ۲ شناسایی شده است. همچنین مقاومت به انسولین در مغز می‌تواند بر میزان فعالیت این آنزیم‌ها تأثیر بگذارد. وی افزود که مقاومت به انسولین و بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر به‌طور قابل‌توجهی به هم مرتبط هستند، تا جایی که آلزایمر به‌عنوان "دیابت نوع ۳" شناخته می‌شود.

در این مطالعه جدید، نشان داده شده است که در مراحل اولیه آلزایمر، تغییرات مولکولی مشابه مقاومت انسولین در مغز باعث افزایش سطح آنزیم zDHHC ۷ شده و S-palmitoylation پروتئین‌های کلیدی مرتبط با عملکرد شناختی و تجمع بتا-آمیلوئید را تغییر می‌دهد.

امید‌های درمانی جدید

مطالعات روی مدل‌های حیوانی آلزایمر نشان داده که مهار دارویی یا ژنتیکی S-palmitoylation می‌تواند تجمع پروتئین‌های مضر در نورون‌ها را کاهش داده و از زوال شناختی جلوگیری کند. در نمونه‌های مغزی بیماران آلزایمر، سطح بالای zDHHC ۷ و پروتئین‌های S-palmitoylated مشاهده شده و این افزایش با کاهش نمرات شناختی در آزمون‌های روان‌شناختی مرتبط است.

در آزمایش‌هایی که روی موش‌های اصلاح ژنتیکی‌شده مبتلا به آلزایمر انجام شد، دانشمندان با استفاده از داروی آزمایشی اسپری‌بینی به نام ۲-bromopalmitate آنزیم‌های zDHHC را غیرفعال کردند. این روش به‌طور موفقیت‌آمیزی از تخریب نورون‌ها جلوگیری کرده، علائم بیماری را کاهش داده و حتی طول عمر حیوانات را افزایش داده است.

گراسی اشاره کرد که در حال حاضر دارویی که بتواند به‌صورت انتخابی آنزیم zDHHC ۷ را مسدود کند وجود ندارد و ۲-bromopalmitate نیز دقت کافی را ندارد. اما با حمایت مالی از پروژه PNRR ۲۰۲۳، روش‌های جدیدی مانند "پچ‌های ژنتیکی" (الیگونوکلئوتید‌هایی که به RNA آنزیم متصل شده و از بلوغ آن جلوگیری می‌کنند) یا پروتئین‌های مهندسی‌شده برای مهار فعالیت آنزیم‌ها مورد آزمایش قرار خواهند گرفت.

این یافته‌ها گامی بزرگ به سمت توسعه روش‌های درمانی جدید برای مقابله با آلزایمر و کاهش پیامد‌های شناختی آن محسوب می‌شود.