تحلیلی بر سفر مکرون به الجزایر

به گزارش مجله خبری نگار/شورای راهبردی: مرتضی مکی(کارشناس مسائل اروپا) توضیح داد: «الجزایر حدود ۱۳۰ سال تحت استعمار فرانسه قرار داشت و در سال ۱۹۶۲ پس از هشت سال مبارزه و قیام مردم الجزایر علیه فرانسه با بیش از یک و نیم میلیون کشته استقلال یافت.»

به گفته این کارشناس، به دلیل پیشینه رابطه استعماری الجزایر با فرانسه، اتباع الجزایری بسیاری در فرانسه حضور دارند. تعداد الجزایری‌تبار‌های فرانسه حدود ۳ میلیون نفر برآورد می‌شود.

مکی افزود: «این سابقه رابطه استعماری چه قبل از استقلال الجزایر و چه بعد از آن، همواره مورد توجه محافل سیاسی و رسانه‌ای قرار داشته است.»

مکی با اشاره به اظهارات غیرمستقیم مکرون درباره سابقه استعماری فرانسه در الجزایر گفت: اگرچه در این سفر مکرون سعی کرد تا به نوعی از الجزایری‌ها بخواهد گذشته را فراموش کرده و فرانسه را دشمن خود ندانند تا روابط دو کشور در مسیر واقعی خود قرار بگیرد، اما الجزایری‌ها که همواره خواهان عذرخواهی رسمی فرانسه و پرداخت غرامت به این کشور بوده اند، روی خوشی به صحبت‌های وی نشان نداند، چنانکه در طول دیدار رئیس جمهور فرانسه از الجزایر، مخالفت و اعتراض‌های شدید خود را نسبت به اقدامات گذشته فرانسه در این کشور اعلام کردند.

به گفته این کارشناس، اگرچه مکرون تمایل خود را برای بهبودی روابط با الجزایر ابراز کرده است، اما هیچ اقدامی از سوی وی برای همراه کردن افکار عمومی الجزایر انجام نشده است، همچنانکه روسای جمهور قبلی فرانسه نیز هیچگاه حاضر به عذرخواهی از مردم این کشور بابت اقدامات استعماری فرانسه در این کشور نشده بودند.

کارشناس مسائل اروپا به روابط این دو کشور پس از استقلال الجزایر پرداخت و گفت: «فرانسه همواره شریک اول یا دوم تجاری الجزایر بوده و شرکت‌های فرانسوی حضوری قوی در الجزایر داشته و دارند. از سوی دیگر با توجه به اینکه الجزایر تولیدکننده نفت و گاز بوده و عضو اوپک نیز هست، در زمره صادرکنندگان عمده نفت و گاز به فرانسه به شمار می‌رود.»

مکی معتقد است که همین مسئله انگیزه اصلی مکرون برای سفر به الجزایر بوده و موضوعات دیگر تحت‌الشعاع صادرات نفت و گاز الجزایر به فرانسه قرار گرفته است.

کارشناس مسائل اروپا با اشاره به بحران انرژی و تاثیر آن بر فرانسه نیز گفت: «این بحران فرانسه را نیز مانند دیگر کشور‌های اروپایی به دلیل در تنگنا قرار گرفتن تامین انرژی مورد نیاز از روسیه تحت فشار قرار داده است، تا حدی که الیزابت بورن، نخست‌وزیر فرانسه اعلام کرده است برای مدیریت بهینه مصرف برق، روزی دو ساعت برق فرانسویان قطع می‌شود. این رویدادی بی‌سابقه یا کم‌سابقه در کشور‌های اروپایی است که مردمش همواره از رفاه خاصی برخوردار هستند.

وی ادامه داد: «مکرون پیش از سفر به الجزایر در سخنانی خطاب به مردم فرانسه خواستار سفت کردن کمربند‌ها به دلیل پایان دوره رفاه و آسودگی شده بود.»

این کارشناس در خصوص نگاه مردم الجزایر به فرانسه به دلیل سابقه استعماری این کشور توضیح داد: «مردم الجزایر همواره نسبت به استعمار کشورشان توسط فرانسوی‌ها عصبانی و ناراحت بوده و هستند و همچون بسیاری دیگر از آفریقایی‌های تحت استعار کشور‌های اروپایی خواستار پرداخت غرامت از سوی کشور‌های استعمارگر بوده اند.»

وی تاکید کرد که ظرف ۱۳۰ سال استعمار الجزایر، فرانسوی‌ها تقریبا همه چیز این کشور را چپاول کردند و مهم‌تر اینکه در فاصله سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۶۲، یک و نیم میلیون نفر از مردم الجزایر را قتل عام کردند. شیوه قتل عام الجزایری‌ها توسط سربازان فرانسوی حتی قابل مقایسه با جنایات وحشیانه گروه‌های تکفیری و تروریستی همچون داعش نیز نیست.

وی در رابطه به نگاه الیزه به این مسئله نیز تشریح کرد: «دولت فرانسه هیچگاه حاضر به پذیرش استعمار مردم الجزایر و پرداخت غرامت نبوده است. در دوره ریاست جمهوری نیکولا سارکوزی لایحه‌ای در مجمع ملی فرانسه به تصویب رسید که در آن وزارت آموزش و پرورش فرانسه را موظف کرده بودند که در کتاب‌های درسی، استعمار الجزایر به عنوان یک رویداد تاریخی مثبت درج شود. لایحه‌ای که در زمان خود بازتاب زیادی در الجزایر داشت و تنش سیاسی جدی میان فرانسه و الجزایر ایجاد کرد.»

به گفته این کارشناس، اگر رئیس‌جمهور و دیگر مقامات فرانسوی بخواهند به استعمار الجزایر اذعان کنند، مسئولیت حقوقی سنگینی برای پرداخت غرامت به الجزایر خواهند داشت.

مکی در نهایت با واکاوی روابط فعلی بین این دو کشور گفت: «دولت الجزایر با وجود همه تنش‌ها و خواسته‌هایی که مردم الجزایر از فرانسه دارند، کوشیده روابط رسمی با ثباتی با پاریس و دیگر پایتخت‌های اروپایی داشته باشد، چرا که منافع اقتصادی این روابط باعث شده است که موضوعات سیاسی و تاریخی در روابط پاریس -الجزیره در حاشیه باشد.»