الگو برداری از روش جذب گردشگر در مصر و کنیا

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: روز جهانی گردشگری (۵ مهر) همیشه فرصتی برای گرد هم آمدن و جشن گرفتن دستاورد‌های متعدد و متنوع بوده است. امسال سازمان جهانی جهانگردی شعار «بازاندیشی و بازنگری در گردشگری» را سرلوحه فعالیت خود کرده است.

هدف سازمان جهانی گردشگری نواندیشی است که با تمرکز بر داشته‌ها، راه آینده باز می‌شود و فرصت بازنگری، گردشگری را برجسته می‌کند. این بدان معنااست که مردم و سیاره زمین در اولویت قرار می‌گیرند و همه از دولت‌ها و مشاغل گرفته تا جوامع محلی حول یک چشم‌انداز مشترک برای یک بخش پایدارتر، فراگیرتر و انعطاف پذیرتر گردهم می‌آیند. وزارت میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری به‌عنوان سکاندار این حوزه شعار «رویش اندیشه‌های نو در گردشگری» را شعار امسال خود کرده و پرداختن به «گردشگری موضوعی» و استفاده از ایده‌های نو برای تعالی و توسعه گردشگری را از اهداف خود برشمرده است.

این وزارتخانه با راه‌اندازی میز‌های تخصصی با حضور نمایندگان بخش خصوصی و شناخت محور‌های مختلف هر حوزه، تربیت و آموزش راهنمای تخصصی و در آخر برگزاری تور‌های موضوعی سعی بر رسیدن به این اهداف دارد.

گردش مالی سفر‌های نوروزی بیش از کل گردش مالی دولت بود

مصطفی فاطمی، مدیرکل گردشگری داخلی با اشاره به رشد سفر‌های داخلی بعد از فروکش کردن بیماری پاندمیک کرونا به «ایران» گفت: بعد از دو سال خانه نشین شدن مردم، سفر‌های داخلی بشدت افزایش یافت به طوری که در بسیاری از شهر‌ها ما با مشکل اسکان مواجه بودیم و در جاده‌ها با ترافیک رو‌به‌رو شدیم.

او ادامه داد:در ایام نوروز بیش از ۵۰ میلیون نفر شب اقامت داشتیم و گردش مالی که انجام شد از گردش مالی کل دولت بیشتر بود. در دوره‌های مختلف رشد سفر‌های داخلی متفاوت بوده است و در عید نوروز استان‌های جنوبی درگیر سفر شدند و تعطیلات مربوط به عید فطر استان‌های اصفهان و در تعطیلات جاری در استان‌های شمالی و خراسان رضوی افزایش سفر داشتیم. در یک دوره‌ای گردشگری داخلی غرب کشور نیز بشدت افزایش پیدا کرد و نمی‌توان گفت سفر تنها در یک نقطه از کشور رشد کرده است.

او به کاهش سفر‌های بین‌المللی و تمایل مردم به سفر‌های داخلی اشاره می‌کند و می‌افزاید: محدودیت‌های سفر داخلی زودتر از سفر‌های بین‌المللی برداشته شد. اما به نسبت کشور ما در رشد گردشگری داخلی جلوتر بوده است. گران بودن سفر‌های خارجی و محدودیت‌هایی که وجود داشته باعث شد سفر‌های داخلی افزایش پیدا کند.

فاطمی با اشاره به اینکه توزیع سفر‌ها در یکسال گذشته بخوبی انجام شده است، گفت: در یکسال گذشته توزیع سفر‌ها بخوبی اتفاق افتاد و بسیاری از استان‌های کشور که حتی به‌عنوان مقصد سفر هم شناخته نمی‌شدند از جمله تهران در مقاطعی رشد خوبی در سفر‌ها داشتند. استان سمنان، خراسان شمالی و زنجان نیز با استقبال خوبی مواجه شدند. غرب هم میزبانی خوبی داشت و در بعضی از شهر‌های استان‌های کردستان و کرمانشاه با خیل مسافران مواجه شدیم و این نشان می‌دهد که حجم سفر‌های داخلی افزایش پیدا کرده است.

رویکرد وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

فاطمی با اشاره به برگزاری هفته گردشگری و ترویج گردشگری موضوعی به‌عنوان اهداف این وزارتخانه توضیح می‌دهد:یکی از نکاتی که سازمان جهانی جهانگردی در شعار امسال مطرح کرده است «انعطاف‌پذیری در فعالیت‌های گردشگری» است و این به معنای آن است که ما بتوانیم از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های متعدد موجود در کشورمان استفاده کنیم. ما کمتر توانسته‌ایم از ظرفیت گردشگری موضوعی استفاده کنیم. او ادامه داد:ما بیشتر در حوزه میراث فرهنگی و آثار تاریخی، بافت‌ها و محوطه بهره برده‌ایم، اما آیین‌ها، آداب و رسوم، خوراک، گردشگری ورزشی، دریایی، روستایی، عشایری، گردشگری سلامت و گردشگری‌های نوین که امروزه جایگاه خاصی را پیدا کرده، کمتر در کشور ما مورد توجه قرار گرفته‌اند.

او به گردشگری‌های شهری اشاره کرد و گفت: گردشگری شهری در یکسال گذشته بشدت توسعه پیدا کرده است و زیر ساخت‌های گردشگری روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

او ادامه می‌دهد: در حوزه خوراک اقدامات خوبی شکل گرفته و در استان‌های مختلف کمیته و میز‌های تخصصی خوراک فعالیت خود را آغاز کرده و برنامه‌های متعددی برای گردشگری خوراک انجام شده است. در گردشگری کشاورزی نیز باب جدیدی بازشده و مجموعه‌های گردشگری کشاورزی در استان‌های مختلف شکل گرفته و فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. او می‌گوید: گردشگری روستایی و عشایری به‌دلیل وجود بوم گردی‌ها و افزایش فعالیت‌ها هم رشد خوبی داشته است. در گردشگری ورزشی اقداماتی شروع شده و مباحث هیجانی ورزشی در دستور کار قرار دارد.

فاطمی به تشکیل میز ادبی در معاونت گردشگری اشاره کرد توضیح داد: گردشگری ادبی موضوع تازه‌ای است. در استان‌های مختلف از جمله فارس، تبریز، همدان، نیشابور و... پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های گردشگری ادبی شکل گرفته است. در این استان‌ها به‌دنبال برگزاری رویداد‌های ادبی با هدف جذب مخاطبان خاص هستیم.

گردشگری در دسترس

او در ادامه به آغاز به کار میز گردشگری کودک و معلولان اشاره می‌کند و می‌گوید: در گردشگری کودک همکاری خوبی با وزارت آموزش پرورش و کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان و سازمان بهزیستی داریم و در گردشگری معلولان هم به‌عنوان «گردشگری دسترس پذیر یا گردشگری در دسترس» اقدامات خوبی از جمله آموزش راهنمای مسلط به زبان اشاره و مناسب‌سازی اماکن در دستور وزارت میراث فرهنگی قراردارد.

او از انعقاد تفاهمنامه با سازمان بنادر و کشتیرانی برای استفاده از کشتی‌های کروز و مارینا در هفته گردشگری خبر داد و گفت: در کنار این تفاهمنامه برای توسعه گردشگری دریایی از ظرفیت وزارت راه هم استفاده خواهیم کرد و گردشگری دریایی را که در کشور ما مغفول مانده است توسعه می‌دهیم.

او به همکاری با وزارت بهداشت اشاره می‌کند و می‌گوید: فعالان حوزه سلامت برای توسعه این بخش گردهم می‌آیند و همایش‌های مختلفی در شهرهایی، چون قزوین در هفته گردشگری برگزار خواهیم کرد.
فاطمی ادامه داد: در هفته گردشگری جشنواره‌های مختلف آیین‌ها و رسوم، موسیقی و بازی‌های محلی را نیز برگزار می‌کنیم.

مدیرکل گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به این سؤال که برنامه‌های مختلف در حوزه گردشگری موضوعی به چه نحوی انجام می‌شود و چه تعاملی با بخش خصوصی که نقش اجرایی دارد، انجام گرفته است؟ گفت: میز‌های گردشگری در معاونت گردشگری و استان‌های مختلف با حضور نمایندگان تشکل‌های بخش خصوصی، نمایندگان فعال هر حوزه و نمایندگان دستگاه‌های مرتبط و سازمان‌های مردم نهاد شکل گرفته و این میز‌ها توسط بخش خصوصی گردانده می‌شود و دولتی‌ها در کنار آن‌ها خواهند بود.

به گفته فاطمی میز‌های گردشگری در موضوعات مختلف برگزار می‌شود و در درجه نخست شناخت محور‌های مختلف در اولویت این میز‌ها است و پس از آن دوره‌های تخصصی برای راهنمایان گردشگری و انجام تور‌های داخلی و خارجی با هماهنگی بخش خصوصی که در میز‌ها حضور دارند شکل خواهد گرفت. این شبکه شکل گرفته در کل کشور فعالیت خواهد کرد و در نهایت آن‌ها همانند فعالیت فدراسیون‌های ورزشی، در قالب یک فدراسیون یا کمیته‌ای ملی فعالیت خود را در کشور متمرکز خواهند کرد.

او می‌افزاید: این نظام تاکنون در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وجود نداشته است و در برخی کشور‌ها مثل کنیا، مصر و... از این شیوه پیروی کرده و موفق شده‌اند. سعی کردیم از تجربیات کشور‌های پیشرفته استفاده کنیم و آن‌ها را در کشور خود بومی‌سازی و از ظرفیت‌های بخش خصوصی در این زمینه استفاده کنیم.