مجله خبری-سبک زندگی نگار: زن بودن در یونان و روم باستان با آنچه در دنیای امروز است، متفاوت بود. چیزهایی که حالا برای ما پیش پا افتاده هستند، در آن زمان اصلاً وجود نداشتند؛ و صحبت بر سر نه فقط حقوق و آزادی، بلکه چیزهای عادی هم هست.
زنان رومی در دوران فرمانروایی امپراتور آگوسوتوس زندگی راحتی نداشتند. زنان طبقات پایین جامعه در مقایسه با زنانی که از طبقهی نخبگان بودند، محدودیت کمتری در فعالیتهای خود داشتند. با این حال، باید بیشتر کار میکردند، مثلاً باید در مزارع کمک میکردند.
زنهایی که در شهر زندگی میکردند، قابله، دایه، آرایشگر، خیاط، بازیگر، خدمتکار یا آشپز میشدند یا به عنوان رقصنده یا شعبده باز، رومیان را سرگرم میکردند. زنان طبقات بالاتر جامعه، خانه داری میکردند.
زنان دوران باستان ممکن است به خاطر رژیم غذایی شان کمتر از حالا پریود میشدند. با این حال، زنان رومی و یونانی آرزو میکردند خونریزی زیادی داشته باشند، چون میترسیدند اگر خون در بدن شان باقی بماند، عواقب بدی در انتظارشان باشد.
زنان معمولاً در دوران پریود در خانه میماندند و لای پاهایشان پنبه، پشم گوسفند یا کهنه پارچه میگذاشتند که بعداً آنها را میشستند و دوباره از آنها استفاده میکردند. علاوه بر این، دانشمندان معتقدند زنان در دوران پریود شلوارهای مخصوصی به تن میکردند.
در آن زمان بر اساس قوانین روم باستان ۳ نوع ازدواج وجود داشت: Confarreation که ازدواج میان اشراف زادگان رومی بود، و نوع دوم Coemption که ازدواج از طریق خرید بود.
نوع سوم Usus بود که در آن زن و مرد در کنار یکدیگر زندگی میکردند. زنی که یک سال در خانهی یک مرد زندگی کرده بود، همسر قانونی او شناخته میشد. در این نوع ازدواج، اگر زنی دست کم یک بار در سال ۳ شب متوالی به خانه نمیرفت، همسرش دیگر کنترل قانونی بر او نداشت.
در مقایسه با دیگر شهرهای دوران باستان، وضعیت بهداشت در روم باستان در سطح نسبتاً بالایی قرار داشت. این شهر یک سیستم فاضلاب مناسب، دستشوییهای عمومی و حمامهایی داشت که به رومیها کمک میکرد همیشه خوشبو باشند. با این حال، در مکانهای عمومی احتمال ابتلا به بیماری وجود داشت. به همین دلیل، زنان رومی هنگام رفتن به حمام باید بسیار مراقب میبودند.
با این حال، این حمامها مزایایی هم داشتند. آنها محلی برای اجتماع بودند. زنان رومی به حمام میرفتند تا با دوستان خود صحبت کنند، شعر بشنوند و با معشوق خود دیدار کنند. گرچه حمام کردن زنان و مردان در کنار یکدیگر امر متداولی در روم نبود، اما اسقف آگوستوس استحمام بدون لباس را برای زنان ممنوع کرد. حتی در گرمابه هم زنان رومی باید رداهای مخصوصی به تن میکردند.
زنان ثروتمند رومی به کودکان خود شیر نمیدادند. نوزادان به یک دایه سپرده میشدند. سورانوس، یکی از طبیبان قدرتمند آن زمان، به این نتیجه رسیده بود که مادران بعد از زایمان خستهتر از آن هستند که بتوانند به کودک خود شیر دهند.
این طبیب رومی معتقد بود یکی از مزایای استخدام دایههای یونانی این بود که آنها میتوانستند موهبت زبان مادری خود را از طریق شیرشان به نوزادان منتقل کنند.
دختران رومی به طور متوسط از سن ۱۲ سالگی تا اوایل دههی ۲۰ زندگی خود ازدواج میکردند، اما زنان خانوادههای اشراف حتی زودتر از این به خانهی بخت میرفتند.
بر اساس قوانین روم باستان، کهنسالترین مرد یک خانواده رئیس آن خانواده بود و بر فرزندانش قدرت تام داشت. او این حق را داشت که با ازدواج یک دختر یا پسر خیلی قبلتر از رسیدنش به سن مناسب برای ازدواج موافقت کند. با این حال، دخترها هم میتوانستند از ازدواج خودداری کنند، اما به شرط آنکه میتوانستند ثابت کنند خواستگارشان خصوصیت بدی دارد.
روم باستان در مجموع به روابط آزادی که آن زمان میان زنان و مردان وجود داشت، معروف بود؛ و گرچه ازدواجهایی هم بود که بر پایهی عشق متقابل بوده باشند، اما شاعران رومی دربارهی روابط میان عشاق زیاد شعر میسرودند. در عین حال، بیشتر، این مردان بودند که معشوقه اختیار میکردند، چون خیانت از سوی یک زن را امری ناپسند میدانستند.
حکومت تنها زمانی در این روابط مداخله میکرد که تبدیل به تهدیدی برای شرایط کسی میشد. با این حال، مواردی هم در تاریخ روم بوده که خیانت زن، مجازات قانونی به دنبال داشته است.
در دوران اولیهی امپراتوری روم، دخترها حتی بعد از ازدواج هم تحت سلطهی پدر خود باقی میماندند و شوهر آنها نیز از هیچ اختیار قانونی در موردشان برخوردار نبود. از دخترها انتظار میرفت مطیع پدر خود باقی بمانند حتی اگر خلاف خواستهی همسرشان بود. به علاوه، زنان بعد از ازدواج هم لقب دوشیزه را از دست نمیدانند.
زنان روم باستان به خود میرسیدند. داشتن پوستی رنگ پریده و یکدست در آن زمان مد بود. استفاده از لانولین، مادهای که از پشم گوسفند به دست میآید، به عنوان ماسک صورت در آن زمان بسیار متداول بود. اما این ماده بوی خوشی نداشت و مردان اغلب از این موضوع گلایه میکردند. زنان رومی از مواد عجیب دیگری هم استفاده میکردند، مثل عصارهی گیاهان، پشکل، گوگرد، سرکه، پودر پوستهی صدف، مخلوط پیاز با چربی پرنده و شیر الاغ.
زنان ثروتمند از پشکل کروکودیل و خاکستر مار برای سفید کردن پوست خود استفاده میکردند. رومیها همچنین از عاج، دندان مصنوعی درست میکردند.
طی بخش عمدهای از تاریخ روم باستان، زنان اسمی مختص به خود نداشتند. آنها را بر اساس نام طایفهای که به آن تعلق داشتند نامگذاری میکردند (مثلاً نام کورنلیا از طایفهی کورنلیا گرفته شده بود). اگر خانوادهای چندین دختر داشت، با اضافه کردن یک لقب، مثلاً «سوم» ترتیب تولد را مشخص میکردند. نوزادان دختر هم بر اساس نام پدر خود نامگذاری میشدند (مثلاً ویپسانیا، دختر ویپسانیوس).
بعدها به دختران دو نام تعلق گرفت که ترکیبی از لقب پدرشان و نام مکانی بود که در آن متولد شده بودند. در اواخر روزگار باستان، دخترها را بیشتر با نام مادر یا یک خویشاوند زن دیگرشان نامگذاری میکردند که اغلب نام قدیسان بود.
منبع: روزیاتو