به گزارش مجله خبری نگار،دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید، کشف کردهاند که روغن سویا بیش از سایر چربیها باعث افزایش وزن میشود. این مطالعه در مجله تحقیقات لیپید (JLR) منتشر شده است.
در یک آزمایش، موشهای معمولی که رژیم غذایی پرچرب مبتنی بر روغن سویا داشتند، وزن قابل توجهی اضافه کردند. اما موشهای اصلاح ژنتیکی شده، با وجود خوردن همان رژیم غذایی، وزنشان افزایش نیافت.
علت این امر در گونهای از پروتئین HNF۴α نهفته است که صدها ژن مرتبط با متابولیسم لیپید را کنترل میکند. در موشهای اصلاحشده، این پروتئین اندکی تغییر یافته بود و پاسخ بدن به اسید لینولئیک، جزء اصلی روغن سویا، را تغییر میداد.
سونیا دئول، نویسندهی این مطالعه، میگوید: «این ممکن است اولین گام برای درک این موضوع باشد که چرا برخی افراد با رژیم غذایی سرشار از روغن سویا، راحتتر از دیگران وزن اضافه میکنند.»
در انسان، هر دو نوع HNF۴α به طور طبیعی وجود دارند، اما نوع جایگزین آن فقط تحت شرایط استرسزا مانند بیماریهای مزمن، اعتیاد به الکل و گرسنگی فعال میشود. این موضوع ممکن است تفاوتهای فردی در پاسخ به چربیها را توضیح دهد.
اسید لینولئیک به مولکولهای اکسی لیپین تجزیه میشود که با التهاب و تجمع چربی مرتبط هستند. در حالی که موشهای معمولی سطح اکسی لیپین بالایی داشتند، موشهای اصلاحشده سطح اکسی لیپین بسیار پایینتری داشتند و کبد آنها با وجود رژیم غذایی پرچرب سالم ماند. این موشها همچنین افزایش فعالیت میتوکندری را نشان دادند که یک عامل محافظتی احتمالی در برابر چاقی است.
با این حال، جالب توجه است که در حیوانات اصلاحشده با رژیم غذایی کمچرب، اکسیلیپینها نیز افزایش یافتند، اما چاقی رخ نداد. این نشان میدهد که خود مولکولها تنها علت نیستند و محیط متابولیکی کلی نیز مهم است.
موشهای اصلاحشده همچنین سطح دو خانواده از آنزیمهایی که اسید لینولئیک را به اکسی لیپینها تبدیل میکنند، کاهش یافته بود. این آنزیمها در همه پستانداران، از جمله انسان، رایج هستند و فعالیت آنها بسته به ژنتیک و رژیم غذایی بسیار متفاوت است.
دانشمندان قصد دارند بررسی کنند که آیا روغنهای دیگر سرشار از اسید لینولئیک، مانند ذرت، آفتابگردان و گلرنگ، اثرات مشابهی دارند یا خیر.