به گزارش مجله خبری نگار،استرس یکی از پاسخهای طبیعی بدن به شرایط چالش برانگیز یا تهدیدآمیز است. در کوتاه مدت، استرس میتواند مفید باشد، زیرا به بدن کمک میکند تا با موقعیتهای دشوار کنار بیاید. با این حال، وقتی استرس برای مدت طولانی ادامه یابد، میتواند اثرات زیان باری بر سلامت جسم و روان بگذارد. استرس طولانی مدت، که به آن استرس مزمن نیز گفته میشود، میتواند سیستمهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار داده و مشکلات جدی ایجاد کند.
وقتی فردی با یک وضعیت استرس زا مواجه میشود، بدن از طریق آزادسازی هورمونهایی مانند آدرنالین و کورتیزول واکنش نشان میدهد. این هورمونها باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون، و سرعت تنفس میشوند تا بدن برای واکنش سریع آماده شود. در استرس کوتاه مدت، پس از پایان موقعیت استرس زا، سطح این هورمونها کاهش مییابد و بدن به حالت طبیعی بازمی گردد. اما در استرس طولانی مدت، سطح کورتیزول به طور مداوم بالا میماند که میتواند به سیستم عصبی آسیب برساند و باعث بروز اختلالات خواب، تحریک پذیری و کاهش توانایی تمرکز شود.
استرس مزمن میتواند عملکرد سیستم ایمنی بدن را مختل کند. کورتیزول در بلندمدت باعث سرکوب سیستم ایمنی میشود و این موضوع فرد را در معرض ابتلا به عفونتها و بیماریهای مختلف قرار میدهد. همچنین، استرس مزمن میتواند باعث کند شدن فرآیند بهبود زخمها و افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای خودایمنی شود.
یکی از اثرات استرس طولانی مدت، افزایش مداوم فشار خون و ضربان قلب است. این وضعیت میتواند منجر به فشار خون بالا و افزایش خطر بروز بیماریهای قلبی-عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی شود. تحقیقات نشان میدهند که استرس مزمن میتواند باعث التهاب رگها و افزایش سطح کلسترول بد (LDL) شود که این نیز از عوامل خطر برای بیماریهای قلبی است.
استرس میتواند به مشکلات متعددی در دستگاه گوارش منجر شود. استرس طولانی مدت ممکن است موجب زخم معده، سندروم روده تحریک پذیر (IBS) و دیگر اختلالات گوارشی شود. کورتیزول زیاد میتواند تولید اسید معده را افزایش داده و احتمال بروز مشکلات معده مانند سوزش سردل و سوءهاضمه را بالا ببرد.
کورتیزول بالا باعث تحریک اشتها و افزایش میل به مصرف غذاهای پرچرب و شیرین میشود. این امر ممکن است باعث افزایش وزن و مشکلات مرتبط با چاقی شود. همچنین، استرس مزمن میتواند متابولیسم بدن را مختل کرده و منجر به سندرم متابولیک، که شامل مشکلاتی مانند مقاومت به انسولین، چاقی و افزایش فشار خون است، گردد.
استرس طولانی مدت تاثیرات مخربی بر سلامت روان دارد. افزایش مداوم کورتیزول با اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مرتبط است. همچنین، استرس مزمن میتواند توانایی مغز برای تولید سلولهای جدید را کاهش دهد و به آسیبهای شناختی مانند کاهش حافظه و تمرکز منجر شود.
استرس مزمن باعث ایجاد اختلال در چرخه خواب-بیداری میشود و میتواند به بی خوابی و یا خواب ناکافی منجر گردد. کمبود خواب خود عاملی است که استرس را تشدید میکند و یک چرخه معیوب ایجاد میکند که میتواند به خستگی مزمن و کاهش کیفیت زندگی منجر شود.
استرس طولانی مدت و پیوسته میتواند اثرات جدی بر سلامت جسم و روان داشته باشد. برای پیشگیری از این اثرات زیان بار، مدیریت استرس از طریق روشهای مانند مدیتیشن، ورزش منظم، و بهبود سبک زندگی ضروری است. شناخت علائم استرس مزمن و اقدام به موقع برای کاهش آن میتواند به بهبود سلامت کلی و جلوگیری از بسیاری از بیماریها کمک کند.
منبع:عصر ایران