اعتمادسازی آمریکا راهکاری موثر در احیای برجام

آمریکا تاکنون نتوانسته به تعهدات خود در برجام عمل کند این در حالی است که اقدامات ایران از زمان انعقاد برجام تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است، بنابراین برای احیا برجام ضرورت دارد که آمریکا قدم‌های نخست برای اعتمادسازی را بردارد.

به گزارش مجله خبری نگار،دولت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، اردیبهشت‌ ۱۳۹۷خورشیدی از برجام خارج شد و همه تحریم‌های رفع‌شده در این توافق را علیه ایران بازگرداند. کشورهای اروپایی که وعده جبران آثار این خروج را می‌دادند نتوانستند به تعهداتشان عمل کنند ایران هم تعهدات خود به محدودیت‌های مندرج در برجام در زمینه غنی‌سازی، میزان ذخائر اورانیوم و تحقیق بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته کنار گذاشت. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی در یادداشت ها و گزارش هایی به بررسی و تحلیل ابعاد مختلف برجام و لزوم توجه به ابعاد مختلف آن پرداخته اند.

رسانه‌های اصلاح‌طلب

کمیسیون مشترک برجام را احیا می‌کند

روزنامه آرمان ملی به گفت وگو با دیاکو حسینی تحلیلگر ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری پرداخت و نوشت: برخی در داخل آمریکا بر این باور هستند که بازگشت بی‌قید و شرط ایالات‌متحده برجام، این کشور را در موضع ضعف قرار می‌دهد و انتقادهای داخلی را در آمریکا علیه بایدن افزایش دهد. این انتقادها از آن جهت ممکن است شدت پیدا کند که آنها هنوز چشم‌اندازی در خصوص محدودیت‌های هسته‌ای و قدرت دفاعی ایران ندارند. با وجود تمامی این ملاحظات آن‌ها به دنبال این هستند که یک تضمین از ایران دریافت کنند و پس از آن به برجام بازگردند. باید توجه کرد که طیف‌هایی نیز در آمریکا هستند که بر این باورند که آمریکا بی‌قید و شرط به برجام بازگردد تا اطمینان حاصل شود. مجموعه این حرف‌ها نشان از این نیست که ما به بن‌بست در برجام رسیده‌ایم. تلاش‌هایی در دولت آمریکا در حال رقم خوردن است و وزیر خارجه کشورمان نیز در همین راستا یک پیشنهاد عملی داده‌اند که زمینه‌های خوبی برای اجرای آن وجود دارد و می‌تواند به حل مشکلات ختم شود. این اراده در آمریکا نیز وجود دارد که این پیشنهاد را با اندکی تغییر به مرحله اجرا درآورند.

حسن نیت ظریف

روزنامه آفتاب یزد به گفت وگو با عبدالرضافرجی زاد پرداخت و نوشت:  «وقتی در دو سوی ماجرا ـ ایران و آمریکا ـ خواهان آن هستند که نخست طرف مقابل گام بردارد یعنی این دو کشور هیچ اعتمادی به همدیگر ندارند و این مسئله طبیعی است.» عبدالرضافرجی زاد ضمن برحذرداشتن جناح‌های سیاسی کشور مبنی بر نگاه انتخاباتی داشتن به برجام تاکید می‌کند: «این که می‌بینیم اتحادیه اروپایی اظهارات مکرون را منهای دیدگاه‌های اشتراکی اتحادیه می‌داند یا مقامات آلمان بر خلاف امانوئل مکرون نگاه بسیار مثبتی به برجام دارند دو پیام آشکار را به جهان مخابره می‌کند:ـ مکرون اظهار نظراتی را مطرح کرده است که جنبه اقتصادی دارد و صرفا می‌خواهد اعراب را برای معامله با پاریس ترغیب کند. ـ اتحادیه اروپا برخلاف دوران ترامپ، عزمش را جزم کرده تا هرچه سریع‌تر توافقات برجامی به روال عادی خود و مطابق آن چه تا پیش‌از خروج آمریکا در جریان بود بازگردد.

چرا برجام همچنان مهم است؟

روزنامه ابتکار در یادداشتی به قلم محمد یوسفی آرامش نوشت: برجام معاهده‌ای چند جانبه و سیاسی بود که الزامات و پیش نیازهای فراوانی برای بهره مند شدن از مزایای اقتصادی آن نیاز بود؛ از جمله این پیش نیازها می توان به عادی سازی روابط بانکی و قرارگیری در معاهده های بین المللی مرتبط با مسائل مالی نام برد.

تحریم های هوشمند ایران پیش از یک دهه از انعقاد برجام، شروع به شکل گرفتن کرد. این تحریم‌ها در زمان شکل گیری شاه‌راه‌های جدید اقتصادی از جمله اقتصاد دیجیتال و همچنین گسترش ابزارها و شبکه‌های نوین الکترونیکی-مالی در اقتصادهای جهان از جمله آمریکای شمالی، اروپا و هم پیمانان آنان در آسیا شکل گرفته بود. بدین صورت همزمانی شروع تدریجی تحریم های ایران با این انقلاب دیجیتال اقتصادی و همینطور تدوین قوانین مرتبط با این روندهای اقتصادی و استفاده از ابزارهای نوین مالی در کشورهای مذکور، باعث شدند تا نام ایران با محوریتی محدودکننده در بطن قوانین محلی کشورها قرار گیرد. این امر در کشورهایی که از ساختار دولت های محلی قدرتمند و دولت مرکزی با اختیارات پایین بهره‌مند بودند و با سیستم قانون‌گذاری محلی و پیچیده، بسیار سخت‌تر شد. برای مثال کشوری مانند آلمان که از ۱۶ ایالت با اختیار کامل قانون گذاری محلی تشکیل شده است و دولت مرکزی در آن اختیار چندانی برای مداخله در امور ایالت ها ندارد.

ارزیابی اجرای تعهدات برجامی ایران به آمریکا مربوط نیست

خبرگزاری برنا به بازتاب سخنان علیرضا میریوسفی رایزن مطبوعاتی نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد پرداخت و آورد: این که ایالات متحده ارزیابی کند که آیا ایران- که ما گفتیم می‌تواند خیلی سریع اقدامات جبرانی خود را معکوس کند- به تعهدات خود عمل کرده یا نه، به ایالات متحده مربوط نیست. میریوسفی با تاکید بر اینکه به جز برنامه هسته‌ای ایران، موارد دیگر بخشی از مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای ۱۳۹۴ نبوده است، تصریح کرد: در نتیجه برنامه دفاع موشکی ما برای مذاکره نیست. او درباره بخشی از اظهارات وزیر خارجه آمریکا نسبت به آزادی زندانیان، هم یادآور شد: ایران پیشنهاد کرده است در مورد تبادل زندانیان دو طرف بحث کند.

اروپا می‌تواند قدم‌ها درباره برجام را با ایران و آمریکا هماهنگ کند

روزنامه آفتاب یزد به بازتاب سخنان محمد جواد ظریف پرداخت و نوشت: وزیر امور خارجه ایران در پیامی در توییتر نوشت که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌تواند به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، قدم ها را در مشورت با ایران و آمریکا هماهنگ نماید. ظریف در این پیام توییتری نوشت: «به کریستین امانپور از شبکه سی ان ان گفتم: ایالات متحده از برجام خارج شد و آن را نقض کرد. اما ایران تنها اقدامات جبرانی انجام داد. آمریکا باید به پایبندی کامل بازگردد. ایران سپس فورا از اقدامات جبرانی خود بازخواهد گشت.» «جوزف بورل-به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک- می‌تواند قدمها را در مشورت با ایران و آمریکا هماهنگ نماید.»

رایزنی اروپا با آمریکا درباره لغو تحریم‌های ایران

خبرگزاری ایسنا در گزارشی آورد: الجزیره از رایزنی اتحادیه اروپا با آمریکا برای لغو تحریم های یک جانبه اعمال شده بر ایران خبر داد. الجزیره گزارش داد، ما با کشورهای عضو برجام و دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا درباره بازگرداندن توافق هسته ای به مسیر اصلی آن در ارتباط هستیم. اتحادیه اروپا تاکید کرد: در حال مذاکره با آمریکا درباره لغو تحریم های یک جانبه ای هستیم که بر ایران اعمال شده است.

رسانه‌های اصولگرا

نگرانی وزیر انرژی رژیم صهیونیستی از بازگشت آمریکا به برجام

سایت خبری افکانیوز در گزارشی آورد:وزیر انرژی رژیم صهیونیستی با اتهام‌زنی به ایران درباره ساخت بمب اتمی، نگرانی خود از بابت بازگشت آمریکا به برجام را در قالب ادعاهای نه چندان تازه‌ای بیان کرد. وزیر انرژی رژیم صهیونیستی مدعی شد ایران تا رسیدن به بمب اتمی تنها ۶ ماه زمان دارد. یووال اشتاینیتز روز سه شنبه در تکرار ادعاهای بی اساس خود گفت تولید مواد شکاف پذیر کافی برای یک سلاح‌ هسته‌ای برای ایران حدود شش ماه زمان نیاز دارد. در زمینه غنی سازی اورانیوم اگر همه شرایط مهیا باشد، آن‌ها نزدیک به نیمی از سال را برای رسیدن به سطح غنی سازی مورد نظر برای تولید بمب اتمی فاصله دارند. صهیونیست‌ها بشدت نگران برنامه دولت بایدن در خصوص بازگشت به برجام هستند و مدتهاست نگرانی خود را به انحای مختلف عنوان می‌کنند. اما استدلال دولت بایدن برای بازگشت به برجام این است که خروج از این توافق نتوانسته فعالیت‌های هسته‌ای ایران را محدود کند بلکه به توسعه آن‌ها کمک کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا ماه گذشته ادعای مشابهی را مطرح کرد و با استناد به گزارش‌های اطلاعاتی مدعی شد ایران تا دستیابی به سطح غنی سازی اورانیوم که دستیابی به بمب اتم را میسر می‌کند تنها سه یا چهار ماه زمان دارد.

وابستگی اروپا به آمریکا و موضوع برجام

خبرگزاری مشرق در گزارشی نوشت: سیاست خارجی اتحادیه اروپا به آمریکا گره خورده است حتی زمانی که دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا بود و با اقدامات خود اروپایی‌ها را ناخرسند کرده بود، با این وجود از سیاست‌ها او تبعیت می‌کردند و در طول ۵ سال گذشته تاکنون هیچ یک از تعهدات خود را در برجام اجرا نکردند. اروپا استقلال سیاسی ندارد، حتی در مقابل مخرب‌ترین رییس جمهور تاریخ آمریکا نتوانست از فرصت به دست آمده برای کسب استقلال سیاسی خود بهره ببرد. دوران ریاست جمهوری ترامپ، فرصت مناسبی بود تا اروپا و حتی برخی دیگر از کشورهای وابسته به آمریکا به خاطر رفتارها و تصمیماتی که آمریکای دوران ترامپ در دنیا اعمال کرد، بهره ببرند و بتوانند تصمیمات مستقل بگیرند و خود را از چنگ سیاست‌های آمریکا نجات دهند. اتحادیه اروپا بیشترین وابستگی را به آمریکا دارد و هر آنچه که در سطح بین‌الملل اتفاق می‌افتد و یا اعمال می‌شود، دنباله روی اروپا از آمریکا نیز دیده می‌شود. آمریکا در سوریه و عراق مداخله می‌کند، اروپا نیز همان کار را انجام می‌دهد، آمریکا به حمایت از عربستان در جنگ علیه مردم مظلوم یمن می‌پردازد، اروپا نیز چنین می‌کند، بدون آنکه چرایی آن را بپرسد یا نسبت به عواقب اقدامات آمریکا بیندیشد خود را شریک جرم و جنایتی می‌کند که آمریکا مسبب آن است.

ایران تکلیف برجام را مشخص می کند

سایت خبری افکارنیوز به بازتاب سخنان ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس پرداخت و آورد: ۱۴ بار آژانس بین المللی انرژی اتمی اقدامات برجامی ایران را تایید کرده است. مقام معظم رهبری در صحبت تلویزیونی با مردم تاکید کردند که در صورتی ایران به برجام بر می گردد که طرف های برجام به همه تعهدات خود عمل کنند، یعنی لغو تحریم ها صورت گیرد، پول های ایران به کشور برگردد و خسارت این مدت خروج آمریکا از برجام به ایران که بالغ بر ۱۵۰ میلیارد دلار برآورد شده است جبران شود.

آمریکا: مشورت با اروپایی‌ها برای ترغیب ایران به بازگشت به توافق ادامه خواهد داشت

خبرگزاری مشرق در گزارشی آورد:وزارت خارجه آمریکا بار دیگر مدعی شد که پرونده ایران فراتر از توافق هسته‌ای است و واشنگتن پیرامون این پرونده با اروپایی‌ها و غیر اروپایی‌ها مشورت خواهد کرد. یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا گفت که این کشور با اروپایی‌ها و سایر طرف‌ها درباره پیش‌برد پرونده ایران رایزنی خواهد کرد. این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا سه‌شنبه شب در گفت‌وگو با شبکه قطری الجزیره گفت: «مشورت‌ها با اروپاییان برای ترغیب ایران به از سرگیری تعهدات این کشور به توافق ضروری است».این مقام آمریکایی همچنین گفت که مشورت‌های واشنگتن با طرف‌های اروپایی شامل مسائل دیگری از جمله مسائلی که به زعم او «نگران کننده» هستند، نیز خواهد شد.

فرجام سخن:

برجام زمینه‌ای مناسب برای برقراری روابط میان ایران با نظام بین‌الملل و مذاکره در ابعاد گوناگون را فراهم آورد به نظر می‌رسد با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پایان سنگ اندازی های وی فضای تعامل، بار دیگر میان ایران و جهان مهیا شود.

منبع: ایرنا