دعوت از باکو برای مشارکت در نشست ابتکاری ۳+۳

به گزارش مجله خبری نگار/ایران:  گفت‌وگوی تلفنی وزیر امورخارجه ایران با وزیر خارجه جمهوری آذربایجان فرصت مناسبی شد تا علاوه بر ابراز نارضایتی کشور از موضع گیری‌های بحث برانگیز مقام‌های بلندپایه آذربایجانی، روند پیگیری ابتکار ۳+۳ به عنوان راهکاری برای حل دیپلماتیک موضوعات منطقه‌ای مورد توجه قرار گیرد.

حسین امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی روز گذشته خود با «جیحون بایراموف» طرح موضوعات غیر سازنده در رسانه‌ها را نه تنها کمکی به حل مسائل فی مابین دو کشور ندانست، بلکه آن را زمینه‌ای برای سوءاستفاده دشمنان ارزیابی کرد. امیرعبداللهیان همچنین از همتای آذری خود برای شرکت در نشست ابتکاری جمهوری اسلامی ایران موسوم به ۳+۳ در تهران به عنوان چهارچوبی برای حل و فصل مسائل منطقه از طریق راهکار دیپلماسی دعوت کرد. «جیحون بایراموف» نیز در این گفتگو با تأکید برای تقویت روابط و رفع سوء تفاهم‌ها مخالفت خود را با استقرار نیرو‌های بیگانه در منطقه ابراز کرد و بر تداوم همکاری‌های منطقه‌ای از جمله در قالب نشست ۳+۳ برای کمک به ثبات و امنیت در منطقه تأکید کرد.

وزیر امور خارجه ایران در حالی از همتای آذربایجانی خود برای مشارکت در نشست ابتکاری ۳+۳ دعوت به عمل آورده است که این مکانیسم همکاری‌های منطقه‌ای با هدف حل و فصل مشکلات در منطقه قفقاز جنوبی نخستین بار ۲ سال پیش از سوی «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه مطرح شد. این ایده که همکاری‌های چندجانبه میان سه کشور جنوب قفقاز یعنی آذربایجان، ارمنستان و گرجستان به همراه ایران، ترکیه و روسیه را مورد توجه قرار داده است، با استقبال مقام‌های ایرانی روبه‌رو شد و به طور ویژه از سوی مقام‌های دولت سیزدهم مورد پیگیری قرار گرفت.

هدف حل بحران قفقاز

ابتکارعمل ۳+۳ که با هدف حل مشکلات منطقه قفقاز جنوبی توسط کشور‌های مرتبط با بحران مطرح شد، می‌کوشد زمینه‌ها را برای کاهش تنش و توسعه همکاری‌ها و ایجاد یک منطقه قدرتمند از طریق هم‌افزایی توانایی‌های کشور‌های منطقه فراهم سازد. دولت سیزدهم در روند پیگیری اجرای این ایده و در حالی که اولویت خود را توجه به همسایگان اعلام کرده است، بر پیگیری اصول دیپلماتیک در مسیر حل بحران‌های منطقه‌ای صحه گذاشته و تاکنون چندین بار موافقت خود را با ابتکار ۳+۳ اعلام کرده است. این در حالی است که کشورمان پیش‌تر در بحبوحه جنگ بین باکو و ایروان به عنوان دو همسایه شمالی در سال ۲۰۲۰ پیشنهاد مشابهی را برای ایجاد یک مکانیسم کنترل تنش در قفقاز و حل اختلافات به شکل عادلانه از طرق مسالمت‌آمیز برای پایان دادن به اشغال اراضی آذربایجان و ایجاد صلح پایدار مطرح کرده بود.

از این رو مقام‌های کشورمان که با اعتنا به نسخه ابتکاری ۳+۳ بویژه در ماه‌های اخیر تحرکات دوچندانی را برای تقویت مناسبات منطقه‌ای و حل دیپلماتیک موضوع قفقاز به جریان انداخته اند، پیش‌بینی کرده‌اند که با تحقق این سازکار چشم‌انداز روشنی برای تعمیق همکاری‌های سیاسی، امنیتی، تجاری، اقتصادی و ترانزیتی بازیگران منطقه آسیا و حوزه قفقاز گشوده خواهد شد.

تردیدی وجود ندارد که ایده‌های پیشنهادی در فضای دیپلماتیک بویژه درخصوص بحران‌ها و تحولات مهم و تاریخی منطقه تا هنگامی که در عرصه عمل امکان وقوع پیدا کند، در گرو هماهنگی و نزدیک شدن دیدگاه‌ها و ایجاد شرایط میدانی و ذهنی میان کشور‌های مختلف ابتکار است. اما آنچه اهمیت دارد آن است که این بازیگران با حفظ اراده، یک روند مستمر را برای پیگیری و به اجرا درآوردن ایده‌های سازنده به جریان بیندازند. چنین به نظر می‌رسد با اقداماتی که خصوصاً در عرصه منطقه‌ای برای تحقق ابتکار ۳+۳ به جریان افتاده است، اراده جمعی و منافع مشترک و درک متقابلی میان کشور‌های طرف مرتبط دیده می‌شود.

بی تردید نتایج سازنده ایجاد صلح و ثبات و پایان بخشیدن به یک بحران تاریخی در منطقه استراتژیک قفقاز جنوبی و فراهم شدن فرصت‌های توسعه و تجارت و سرمایه‌گذاری شامل همه کشور‌های این منطقه خواهد شد. گفتنی است نخستین نشست همکاری برای حل مسائل قفقاز در فرمت ۳+۳ سال گذشته با مشارکت شرکت معاونین وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، روسیه و ترکیه در مسکو برگزار شده بود.