طرفداران انواع رژیمهای لاغری در سطح جهان حتما میدانند وقتی صحبت از رژیم کمچربی میشود، با تنوع رژیمی چندانی مواجه نیستند و برای داشتن رژیم کمچربی فقط کافی است مصرف چربیهای اشباع و ترانس را تا حد ممکن کنار بگذارند و چربیهای سالم را هم در حد بسیار متعادلی مصرف کنند. این درحالی است که وقتی از رژیم کمکربوهیدرات صحبت میکنیم، اسامی بسیار زیادی از انواع رژیمهای کمکربوهیدرات مطرح میشود که هر کدام از این اسامی و رژیمها، قوانین خاص، مزایا و معایب مربوط به خود را دارند. از اینرو، در ادامه به بررسی رایجترین و پرطرفدارترین رژیمهای کمکربوهیدرات جهانی میپردازیم و مزایا و معایب هر کدام را بازگو میکنیم.
1. رژیم کتوژنیک یا کتو: براساس قانون رژیم کتوژنیک، مصرف کربوهیدراتها در طول روز برای افراد رژیمگیرنده باید زیر 50 گرم و حتی در شرایط ایدال این رژیم بین 20 تا 30 گرم باشد. افراد پیرو این رژیم باید انرژی روزانه خود را بهجای کربوهیدراتها از طریق مصرف چربیها دریافت کنند. براساس این رژیم، فرد میتواند در مدت کوتاهی وزن اضافه خودش را از دست بدهد اما عیب این رژیم، آن است که در طول رژیم مصرف فراوردههای گوشتی و منابع غذایی با منشاء حیوانی افزایش پیدا میکند و در مقابل مصرف بسیاری از صیفیها، سبزیها، غلات، حبوبات و میوهها بهدلیل داشتن کربوهیدرات محدود میشود. این موضوع میتواند باعث شکلگیری الگوی تغذیهای نامناسب در فرد شود و بهمرور زمان، سلامت سیستم قلبیـعروقی او را به خطر بیندازد.
2. رژیم کمکربوهیدرات پایهای: در رژیم کمکربوهیدرات پایهای، اصول کار این است که فرد رژیمگیرنده بهطور میانگین روزانه تنها 50 تا 100 گرم کربوهیدرات مصرف کند. براساس این رژیم، خود فرد رژیمگیرنده حق انتخاب نوع کربوهیدرات مصرفیاش را دارد و میتواند این کربوهیدرات را از گروه میوهها، سبزیها، لبنیات، غلات، مغزها یا دانهها دریافت کند. این رژیم بیشتر برای کسانی مفید است که نمیتوانند اصول رژیمهای لاغری سخت و بسیار محدودکننده را تحمل کنند. براساس نظر متخصصان، رژیم کمکربوهیدرات پایهای از نظر ساختار رژیمی بهتر از انواع رژیمهای کمکربوهیدرات است.
3. رژیم اتکینز: رژیم غذایی اتکینز، 4 مرحلهای است. در مرحله اول که همان مرحله القاست، فرد باید به مدت 2 هفته روزانه کمتر از 20 گرم کربوهیدرات مصرف کند. در مرحله دوم، مقداری از سبزیجات کمکربوهیدرات، میوهها و مغزها به رژیم غذایی اضافه میشوند و در مرحله سوم و زمانی که فرد کاهش وزن قابلقبولی داشت، میتواند کمی کربوهیدرات نشاستهای هم به رژیم غذاییاش بیفزاید. در مرحله چهارم، فرد رژیمگیرنده دیگر به وزن ایدالش رسیده و در این مرحله میتواند از کربوهیدراتهای سالم استفاده کند. از مزایای رژیم اتکینز، این است که شیرینیها، چربیهای ترانس و غلات آرد سفید از برنامه غذایی کنار گذاشته میشوند اما از معایبش میتوان به مصرف بیش از حد پروتئینهای حیوانی و چربیهای اشباع برای تامین انرژی بدن اشاره کرد. اگر فرد بتواند در دریافت پروتئینها و چربیهای حیوانی، حد متعادلی را رعایت کند، شاید رژیم اتکینز برای او چندان بد هم نباشد. براساس ادعای ثابتشده دکتر اتکینز، زمانی که مصرف کربوهیدراتها (مخصوصا قندهای ساده و غلات آرد سفید) در برنامه غذایی محدود یا ممنوع میشود و فرد به سمت مصرف منابع غذایی پروتئینی مانند گوشتها میرود، زودتر با احساس سیری مواجه میشود و به این ترتیب کمتر در طول روز نیاز به ریزهخواری پیدا میکند. همین موضوع میتواند هم منجر به کاهش وزن و هم اصلاح الگوی غذایی فرد رژیمگیرنده شود. البته همانطور که گفته شد، افراد پیرو رژیم اتکینز باید توجه داشته باشند که در مصرف پروتئینها و چربیهای حیوانی زیادهروی نکنند. در غیر این صورت، ممکن است سلامت خودشان را به خطر بیندازند.
4. رژیم 30 روزه: براساس رژیم 30 روزه، شما باید 30 روز پشت سر هم فقط گوشت قرمز، غذاهای دریایی، سبزی، میوه و روغنهای سالم مصرف کنید و دور استفاده از انواع منابع قندی، مواد غذایی حاوی قند و شکر، غلات، بقولات و لبنیات را خط بکشید. این رژیم هم دوره زمانی محدودی دارد و هم ممنوعیتهای غذایی آن مانند حذف غلات و لبنیات برای یک ماه چندان قابلقبول نیست بنابراین متخصصان روآوردن به این رژیم را برای کاهش وزن پیشنهاد نمیکنند.
5. رژیم کمکربوهیدرات مدیترانهای: رژیم غذایی مدیترانهای، یکی از بهترین انواع رژیمهای کمکربوهیدرات در سطح جهان است که میتوان همیشه و در هر سنی برای حفظ تناسب اندام و سلامت از آن پیروی کرد. پیروی طولانیمدت از رژیم مدیترانهای میتواند تا حد قابلقبولی مانع ابتلا به دیابت نوع 2، فشار خون بالا، چربی خون بالا و بیماریهای قلبی شود. براساس رژیم مدیترانهای، شما باید حجم بیشتری از ماهیها، مغزها و دانههای خام، سبزیها و صیفیها را در رژیم غذاییتان داشته باشید، از لبنیات کمچرب بهصورت روزانه استفاده کنید، در طول روز حجم متوسطی از غلات سبوسدار را مصرف کنید و روغنهای خوب مانند روغن زیتون همواره در رژیم روزانهتان قرار داشته باشد. براساس این رژیم غذایی، مصرف گوشتهای قرمز، چربیهای حیوانی، کره، خامه و لبنیات پرچرب باید محدود و نه ممنوع باشد. اصول کار رژیم مدیترانهای، براساس این توصیه است که فرد بیش از 50 درصد انرژی روزانهاش را از کربوهیدراتها و بیش از 30 درصد آن را از چربیها تامین نکند. در این رژیم غذایی باید حداقل روزانه 3 تا 5 وعده سبزی و صیفی کنار 2 تا 4 وعده میوه مصرف شود.
6. رژیم پالئو: براساس رژیم کمکربوهیدرات پالئو، فرد رژیمگیرنده باید تمرکز غذاییاش را بر مصرف چربیها و پروتئینهای بیشتر کنار کربوهیدراتهای کمتر بگذارد. ادعای این رژیم، این است که فرد رژیمگیرنده میتواند سبزیهای نشاستهای و میوهها را مصرف کند و تنها باید مصرف غلات، شیرینیها، لبنیات و حبوبات را در برنامه غذاییاش تا حد زیادی محدود کند. یکی از مشکلاتی که رژیم پالئو با خود همراه میآورد، ممنوعیت یا محدودیت شدید مصرف لبنیات است که این مساله میتواند در سنین مختلف، مشکلات متعددی ازجمله مشکلات دندانی، استخوانی و حتی روانی ایجاد کند. در رژیم پالئو، میتوان سبزیها و صیفیهایی مانند خیار، گوجهفرنگی و انواع فلفل را بدون محدودیت مصرف کرد اما خوردن میوههای شیرین با محدودیت نسبی همراه است. متخصصان رژیم پالئو را رژیمی چندان جدی برای کاهش وزن و چندان سالم برای فرد رژیمگیرنده نمیدانند و بر این باورند که پیروی از آن نمیتواند آثار سلامتبخشی برای فرد به دنبال داشته باشد.
منبع: salamat.ir