کد مطلب: ۲۲۴۰۶
معرفی بهترین رمان های فلسفی جهان ؛ پیوند مقدس ادبیات و فلسفه!

بهترین رمان های فلسفی جهان ؛ تیتر ممکن است کمی عجیب به نظر برسد؛ اما در ادامه با معرفی بهترین رمان های فلسفی شاید ابهام شما زدوده شود.

به گزارش مجله خبری نگار، علاقه افراد به این ژانر از ادبیات سبب شد تا تصمیم بگیریم در گفتاری جداگانه و به طور مفصل به معرفی فهرستی از بهترین رمان های فلسفی جهان اقدام کنیم.

رمان فلسفی چیست و چه اهداف و یا فایده ای دارد؟

همانطور که پیشتر گفته بودیم، رمان فلسفی به آن دسته از داستانهایی گفته میشود که بیانگر وضعیت فلسفی، نظریه یا ایده ای خاص هستند. الزاما این آثار حاصل کار فیلسوفان نیستند و حتی برخی از ادبا نیز میتوانند رمان فلسفی بنگارند. اما بسته به انگیزه ها و اهداف نگارش وضع متفاوت است.

برای مثال هدف ژان پل سارتر از نگارش رمان و نمایش نامه های فلسفی، به نوعی ساده سازی ایده های فلسفی خود و ارائه آن در قالب داستان برای افراد معمولی بود. این مسئله را در آثار مختلف سارتر، از تهوع معروف تا نمایشنامه هایی چون شیطان و خدا و چرخدنده به وضوح میتوان دریافت.

اما در مقابل کسی نمیتواند بگوید هدف کافکا از نگارش محاکمه تحریک توده های در بند نظام سرمایه داری و تزریق اگاهی طبقاتی به آنها بوده است. بلکه کافکا صرفا محصول و شاید به عبارت دیگر دغدغه های ذهنی خود را به روی کاغذ ریخته است.

اما آنچه از کافکا باقی مانده نیز در دسته خاصی از رمان های فلسفی قرار میگیرد. الهام بخش برخی فیلسوفان و آگاهی بخش برای بسیاری افراد است.

در نتیجه ژانر رمان های فلسفی بسته به تعریف شما میتواند شامل حوزه گسترده ای باشد. از کافکا تا سارتر و از داستایوسکی تا کامو، همه و همه اثاری دارند که شما میتواند در این ژانر قرار دهید.

بهترین رمان های فلسفی جهان ؛ ورود به دنیای فلسفه از دریچه داستان

ما در این گفتار میکوشیم تعداد نسبتا معقولی از بهترین رمان های فلسفی جهان در دسته های مختلف به شما ارائه دهیم. تلاش بر این است که با تکیه بر مباحث پیش گفته، حوزه موضوعی نسبتا وسیعی را به شما معرفی کنیم. در مورد هر یک از آثار معرفی شده نیز با تکیه بر نظر اهل فن، بهترین ترجمه و نشر موجود را نیز به شما معرفی میکنیم، تا به نوعی کار انتخاب برای شما ساده تر باشد.

دنیای سوفی اثر یاستین گردر از بهترین کتاب های رمان فلسفی

یکی از بهترین رمان های فلسفی دنیا را میتوان دنیای سوفی دانست. این رمان پر فروش اثر یاستین گردر نویسنده سرشناس نروژی است. در حقیقت این کتاب روایتگر تاریخ فلسفه به زبان کودکانه از زبان دختر نوجوان داستان یعنی سوفی است.

دنیای سوفی
بهترین ترجمه این اثر شاید اولین ترجمه آن یعنی ترجمه آقای کامشاد باشد. نشر نیلوفر.

گردر در بیان چگونگی نگارش کتاب بیان میدارد که همواره علاقه داشته است کتابی به زبان ساد بنویسد که کمک کنده به نوجوانان باشد برای شروع مطالعات فلسفی. در حقیقت دنیای سوفی برای همین هدف و با انگیزه ای آموزشی تدوین شده است.

بیگانه آلبر کامو یکی از برترین رمان های فلسفی

شاهکار کامو، یعنی بیگانه از بهترین رمان های فلسفی جهان محسوب میشود. کامو در این اثر جاودان خود ایده اگزیستانسالیسم را به خوبی به تحریر در میاورد.

بیگانه کامو
ترجمه دو نفره آل احمد و خبره زاده از قدیمی ترین و در عین حال بهترین ترجمه هاست.

شخصیت اصلی داستان مرسو، فردی است بی تفاوت نسبت به جهان پیرامون خود، یک بی تفاوتی فلسفی زاییده این مسئله که جهان چیست و فایده زندگی چیست. مرسو در طول داستان وقایعی را از سر میگذارد تا اینکه متوجه نتیجه و پیامد بی تفاوتی خود میشود. ادامه داستان را نیز با خرید و مطالعه کتاب متوجه خواهید شد.

ترجمه های متعددی از این اثر وجود دارد. بیراه نیست اگر بگوییم تمام ترجمه ها مناسب طبع خواننده هستند. جلال آل احمد به همراهی علی اصغر خبره زاده (نشر نگاه) ، امیر جلال الدین اعلم (نشر نیلوفر)، لیلی گلستان (نشر مرکز) و خشایار دیهیمی (نشر ماهی) را میتوان بهترین ترجمه ها دانست.

محفل فیلسوفان خاموش به قلم ویتوریو هوسله

بهترین کتاب های رمان فلسفی

الگوی نگارش این کتاب نیز به مانند دنیای سوفی است. روایتی از فلسفه از زبان کودکان، در دنیایی رویایی و در قالب نامه نگاری. هوسله فیلسوف آلمانی اما در این اثر برخلاف دنیای سوفی به جای روایت تاریخ فلسفه، برخی از مهمترین مسائل و ایده های فلسفی را به زبانی ساده و همه فهم به بحث میگذارد. این اثر از جمله بهترین داستان های فلسفی محسوب میشود.

محفل فیلسوفان خاموش
این اثر را دکتر کوروش صفوی به فارسی برگردانده اند که به همت نشر هرمس منتشر شده است.

رمان کوری شاهکاری از ساماراگو

بهترین کتاب های رمان فلسفی

شاهکار ساراماگو از بهترین رمان ها فلسفی تاریخ ادبیات پرتغال و جهان محسوب میشود. یک داستان اخلاقی گرایانه نمادین. در این داستان کور شدن افراد و سایر اتفاقات سراسر نمادها و ابزارهایی است برای ساراماگو که با آن اعتراض خود به وضع موجود را بیان میدارد.

کوری یک حکایت اخلاقی مدرن است، و مانند داستان‌های اخلاقی کهن پیام‌هایی اخلاقی را، اما برای مخاطبی امروزی، در خود نهفته دارد. به همین دلیل است که باز مانند آن داستان‌ها، قهرمان‌هایش نه به نام بلکه با یک صفت یاد می‌شوند، و در آغاز کتاب نیز با نقل قول از اثری ناموجود به نام کتاب موعظه‌ها، به ما یادآوری می‌شود که این رمان یک موعظه است.

کوری
شاید بد نباشد اگر بدانید، ساراماگو خانم مشیری را به عنوان مترجم رسمی آثار خود به زبان فارسی میشناسد.

موعظه‌ی رعایت کردن و مراعات. دنیای سراسر سفیدی پلید و وحشت‌باری که کورشدگان داستان در آن به سر می‌برند خاویه‌ی بی‌نظمی و آشفتگی است که نظم روابط انسانی بر آن حاکم نیست و در آن مهم‌ترین چیزی که انسان‌ها نمی‌بینند حقوق یکدیگر است. ساراماگو چهره‌ی مسیحایی نجات‌بخشی را جست‌وجو می‌کند که دوباره درس محبت را به آدم‌ها بیاموزد. این اثر در زمره بهترین کتاب های رمان فلسفی جا دارد.

گرچه ترجمه های متعددی از این اثر در بازار موجود است، سه ترجمه به ترتیب اولویت عبارتند از؛ ترجمه سرکار خانم مینو مشیری (نشر علم)، ترجمه استاد مهدی غبرائی (نشر مرکز) و ترجمه اسدالله امرایی نشر نیلوفر.

تهوع یا غثیان اثر سارتر

برترین رمان های فلسفی

شاهکار سارتر بلاشک باید در لیست بهترین رمان های فلسفی جهان باشد. اثری که ترجمه های متعددی دارد اما اهل فن میگویند ترجمه آن به غثیان صحیح تر و بهتر است. اصل عمده و اساسی در ادبیات، آن‎‎گونه که سارتر می‎گوید، بررسی رابطه انسان با جهانی نامعقول است، جهانی کم‎تر دل‎پذیر، آکنده از ابهام و تردید، آکنده از اضطراب؛ و جهان آنتوان روکانتن از این امر مستثنی نیست.

تهوع

ترجمه های این اثر نیز بیشمار است. ترجمه امیر جلال اعلم (نشر نیلوفر) و ترجمه محمدرضا پارسایار برای نشر پارسه از ترجمه های خوب هستند. اما به گواه آرای اساتید اهل فن ترجمه مهدی روشن زاده برای نشر فرهنگ جاوید با نام متفاوت غثیان، بهترین ترجمه موجود است.

طاعون اثر آلبر کامو از برترین رمان های فلسفی

شاهکار جاویدانی دیگر از آلبر کامو در زمره بهترین داستان های فلسفی. کامو در این اثر و در قالب داستانی که شرایطی بحرانی از یک جامعه خیالی را تصویر میکند سعی دارد تا به سوالاتی اساسی از منظر فلسفه خود پاسخ گوید.

طاعون
ترجمه رضا سید حسینی که نشر نیلوفر منتشر کرده است را شاید بتوان بهترین ترجمه موجود دانست. گرچه بسیار قدیمی است.

سوالاتی نظیر اینکه آیا زندگی بی معنا است؟ اساسا زندگی یعنی چه؟ آیا میتوان برای زندگی معنایی خلق کرد؟ خواندن طاعون برای ما در این شرایط بحران کرونا میتواند بسیار جالب توجه باشد. طاعون را به عنوان یکی از بهترین کتاب های رمان فلسفی بخوانید.

عصیانگر یا انسان طاغی بازهم آلبر کامو

بهترین رمان های فلسفی جهان

پیش تر گفته بودیم که اساسا نویسندگانی چون کامو و سارتر ادبیات را به مثابه ابزاری برای مبارزه و آگاهی بخشی طبقاتی میبینند. در نتیجه نگارش رمان و داستان و نمایشنامه توسط این افراد صرف لذت و تفریح نیست، بلکه هدفمند و واجد انگیزه است. عصیانگر یکی دیگر از این آثار است.

عصیانگر
از آنجایی که سرکار خانم مهستی بحرینی را به عنوان یکی از بهترین مترجمان زبان فرانسه میشناسند، ما به همین قضاوت اکتفا کرده، ترجمه ایشان را برترین می انگاریم.

در نتیجه عموم آثار این افراد را میتوان در زمره آثار فلسفی برشمرد. اینجا بار دیگر یکی از آثار خوب کامو به عنوان یکی از بهترین رمان های فلسفی جهان به شما معرفی میکنیم. علاوه بر این همانطور که گفتیم شما آثار کامو را از بنیان میتوانید در زمره بهترین داستان های فلسفی به حساب بیاورید. برای مثال نمایشنامه های کامو نظیر، اسطوره سیزیف و کالیگولا از دیگر آثاری هستند که میتوانید به آنها رجوع کنید.

چنین گفت زرتشت اثر نیچه از برترین داستان های فلسفی

بهترین کتاب های رمان فلسفی

یکی دیگر از بهترین رمان های فلسفی جهان را یک فیلسوف برجسته نگاشته است. نیچه در چنین گفت زرتشت ایده ها و نظریات فلسفی خود را از زبان زرتشت، پیامبر باستانی ایرانیان بیان میدارد.

چنین گفت زرتشت
ترجمه استاد آشوری از بهترین ترجمه های موجود است. انتشارات آگه

این اثر فلسفی گرچه در نظر اول در زمره داستان و رمان قرار میگیرد، اما اثری است سنگین، ثقیل و سخت فهم. ترجمه های متعددی از این اثر در بازار موجود است.

در نگاه نخست و با خواندن عنوان کتاب، آن هم از دید یک ایرانی، این‌طور به‌نظر می‌رسد که محتوای اصلی کتاب درخصوص زرتشت، پیامبر باستانی ایران زمین است، اما با کمی مطالعه متوجه می‌شویم که این نوشته، بیشتر برداشت آزاد نیچه از شخصیتی به نام زرتشت است. توصیفات زیبای نیچه این اثر را به یکی از بهترین داستان های فلسفی بدل کرده است.

در جستجوی زمان از دست رفته اثر مارسل پروست

بهترین رمان های فلسفی جهان

کتاب «در جست‌وجوی زمان از دست‌رفته» نوشته‌ی نویسنده‌ی معاصر فرانسوی «مارسل پروست» و برگردان نویسنده، مترجم و هنرمند نام‌آشنای ایرانی، «مهدی سحابی» است.  فانی‌بودن موضوع اصلی این رمان بلند به عنوان یکی از بهترین داستان های فلسفی است. پروست این رمان را در طی چهارده‌سال و در هفت جلد نوشته ‌است. «طرف خانه‌ی سوان»، «در سایه‌ی دوشیزگان شکوفا»، «طرف گرمانت»، «سدوم و عموره»، «اسیر»، «آلبرتین گمشده (گریخته)» و «زمان بازیافته» به‌ترتیب عناوین این هفت جلد را تشکیل می‌دهند.

در جستجوی زمان از دست رفته
این اثر عظی به همت استاد مهدی سحابی مترجم برجسته به فارسی برگردانده شده است. نشر مرکز

پروست خود در باب این رمان می‌گوید: «متأسفانه کتابم را با ضمیر “من” شروع کردم و فورا همه فکر کردند که به جای جست‌وجوی قوانین کلی، من در حال تجزیه و تحلیل خود، به معنای انزجارآمیز کلمه بودم.» علاوه‌بر آنکه خواننده با یک تحلیل عمیق ادبی، هنری، فلسفی و اجتماعی رو‌به‌رو می‌شود، آنچه این کتاب را از سایر نوشته‌های آن زمان فرانسه متمایز می‌کند، تغییر در جمله‌سازی در زبان فرانسه است. بسیاری از منتقدان، این رمان را یک رمان مدرن و تحسین‌‌برانگیز و از برترین رمان های فلسفی می‌دانند. ویریجینا وولف، نویسنده‌ی مشهور آمریکایی، در وصف این رمان گفته است: «کاش می‌توانستم چیزی مثل این بنویسم!»

مسخ کافکا با ترجمه هدایت از برترین رمان های فلسفی

بهترین کتاب های رمان فلسفی

تنهایی، یکی از بزرگ‌ترین دردهای بشری است. دردی که اگر در وجود آدمی رخنه کند او را به پوچی می‌رساند. انسان زمانی‌که حمایت اطرافیانش را از دست بدهد و با دیگران بیگانه شود کم کم با خودش نیز بیگانه خواهد شد. این از خود بیگانگی ناشی از جدایی از فضای بیرون، در رمان مسخ کافکا که یکی از برترین رمان های فلسفی است با تبدیل شدن به یک حشره توصیف شده است.

مسخ کافکا
ترجمه هدایت را نشرهای مختلفی منتشر کرده اند. برای مثال نشر نگاه.

در اکتبر ۱۹۱۵ در شهر لایپزیگ کتاب مسخ به چاپ رسید. این کتاب داستان خانواده‌ای است که تمام مسئولیت‌های زندگیشان روی دوش پسر خانواده، گرگور است. داستان «گره گور سامسا» نشان دهنده تفکری است که در آن انسان تا وقتی کار می‌کند به حساب می‌آید، ولی به محض ضعف و از کارافتادگی، سیستم فرد را حذف می‌کند و شخص فراموش می‌شود.

فراموشی یکی از دغدغه‌های اصلی کافکا است که به خوبی در داستان مسخ شاهد آن هستیم. «ولادیمیر نابوکف» در مورد این داستان گفته است: «اگر کسی مسخ کافکا را چیزی بیش از یک خیال پردازی حشره‌شناسانه بداند به او تبریک می‌گویم چون به صف خوانندگان خوب و بزرگ پیوسته است» این اثر زاویه دید سوم شخص دارد و از زبان خود نویسنده، ما تمام زوایای مختلف داستان را می‌خوانیم.

این اثر گرچه با ترجمه های متعددی ارائه شده است، اما بیراه نیست اگر ترجمه صادق هدایت را بهترین ترجمه بدانیم. هدایت خود از شیفتگان کافکا بود و در داستان نویسی خود نیز از او بسیار الهام میگرفت. در نتیجه به گمانم درکی که هدایت از فضای فکری کافکا دارد، ترجمه او را ترجمه برتری میکند.

برادران کارامازوف شاهکار قرن نوزدهمی

بهترین رمان های فلسفی جهان

امکان ندارد بحث از ادبیات، رمان، فلسفه و فکر باشد، اما بحثی از ادبیات قرن نوزدهم روسیه به میان نیاید. در بین پرشمار نویسندگان برجسته روس از پوشکین و تولستوی و بولگاکف و گورکی و غیره، نام فیودور داستایوسکی به مثابه خورشید درخشان ادبیات روسیه نورافشانی میکند.

داستایوسکی را به دلیل آثار متعدد، پرحجم و پرمغزش میشناسند. اوج هنر داستایوسکی در توصیف هایی عمیق، دقیق و تحریک کننده احساسات از افکار درونی و دغدغه های روانی فرد بشر است. خواندن آثار داستایوسکی شما را برخی از مهمترین مسائل اخلاقی، فلسفی و ذهنی بشریت درگیر میکند.

بعید است آثار داستایوسکی را بخوانید و تا مدتها بعد به این آثار فکر نکنید. مجموعه آثار داستایوسکی از بیچارگان، یادداشت های زیرزمینی، ابله و جنایات و مکافات همه خواندنی و همه سرشار از جذابیت است. در این میان اما من به مشورت یکی از دوستان اهل ادبیات، برادران کارامازوف را به عنوان یکی از بهترین داستان های فلسفی به شما خواننده گرامی پیشنهاد میدهم.

برادران کارامازوف
در تصویر ترجمه آقای علیقلیان برای نشر مرکز را مشاهده میکنید.

به رواتی شاید سنگین ترین و برجسته ترین اثر فیدور داستایوسکی، کتاب برادران کارامازوف باشد. رمان برادران کارامازوف داستان پدری به نام فئودور پاولوویچ کارامازوف و چهار پسرش به نام‌های دمیتری فیودوروویچ، ایوان، آلیوشایا آلکسی و اسمردیاکوف است که هر یک با انگیزه‌های شخصی نقشه نابودی و مرگ پدر را می‌کشند.

در این بین، هر کدام دارای خصوصیات اخلاقی ویژه‌ای هستند، دمیتری تند‌خو است و بیشترین مخالفت را با پدر دارد. ایوان آرام، متفکر و بی‌خداست. آلیوشای باخدا، مومن و مهربان و با نقشه قتل مخالف است. اسمردیاکوف که فرزندی نامشروع است، هوسران بوده و به بیماری صرع مبتلاست. داستان پدرکشی آنها با ظهور مفاهیم روانشناختی و معنوی عمیق روایت می‌شود.

این شاهکار قرن نوزدهمی را صالح حسینی مدتها پیش به فارسی برگردانده است که نشر نیلوفر منتشر کرده است. از حق نگذریم بد ترجمه ای هم نیست. ترجمه جدیدتری از احد علیقلیان نیز توسط نشر مرکز منتشر شده. آن هم ترجمه خوبی است. اما ما شیفتگان ترجمه های استاد حمیدرضا آتش بر آب منتظر قلم شیوای ایشان هستیم. گویا ترجمه کارامازوف را در دست کار دارند.

یک نکته

به عنوان حسن ختام، باید بگویم که شما به عنوان خواننده حرفه ای ممکن است این لیست را نپسندید یا نبود برخی عناوین را نقص نوشته بدانید. اما به علت کمبود و وقت و تاکید بر عدم اطناب کلام، ما ناگزیر به دست چین برخی عناوین نسبتا شناخته شده تر بودیم. امیدوار نقایص نوشته را بر ما ببخشید.

منبع: تکراتو

ارسال نظرات
نام:
ایمیل:
* نظر:
قوانین ارسال نظر