روز جهانی لایه ازن؛ اهمیت حفظ لایه‌ای که ترمیم آن ۵۰ سال زمان می‌برد

به گزارش مجله خبری نگار، محسن روشنی ضمن اشاره به اهمیت لایه ازن اظهار کرد: لایه ازن بخشی از لایه استراتوسفر جو زمین است که ضخامت زیادی ندارد. پراکندگی مولکول‌های ازن (O ۳) که تشکیل یافته از سه اتم اکسیژن هستند، در لایه استراتوسفر در واقع لایه ازن را تشکیل می‌دهد و به‌دلیل اینکه مولکول‌های ازن می‌توانند اشعه فرابنفش خورشید را جذب کنند و مانع از رسیدن بیش از حد آن به سطح زمین شوند اصطلاحا به آن «ازن خوب» گفته می‌شود.

وی ادامه داد: وجود لایه ازن برای حفظ حیات اکوسیستم کره زمین ضروری است و همانطور که جامعه جهانی می‌تواند در تخریب آن نقش داشته باشد، تخریب آن نیز می‌تواند تاثیرات مخربی را در جهان برجای گذارد.

مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به اینکه منظور از تخریب لایه ازن کاهش ضخامت این لایه در برخی قسمت‌های لایه استراتوسفر است، گفت: کاهش ضخامت لایه ازن بیشتر در بالای مناطقی، چون قطب شمال و قطب جنوب و برخی کشور‌های نزدیک آن‌ها مانند نیوزیلند و استرالیا رخ داده است، اما اثرات مخرب آن متوجه حیات کل کره زمین می‌شود.

به گفته روشنی، تخریب یا کاهش ضخامت لایه ازن مقاومت در برابر اشعه فرابنفش خورشید را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود این اشعه به‌راحتی به سطح زمین برسد. هرچند این پدیده معمولا در برخی مناطق مانند قطب شمال و قطب جنوب که لایه ازن در بالای آن تخریب شده است رخ می‌دهد.

وی ادامه داد: رسیدن اشعه فرابنفش به سطح زمین مشکلاتی را در بخش کشاورزی، حیات آبزیان و بروز بیماری‌هایی از جمله سرطان پوست و آب مروارید چشمی موجب می‌شود.

مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ضمن بیان اینکه دو دسته عوامل طبیعی و غیر طبیعی در تخریب لایه ازن نقش دارند، اظهار کرد:عوامل طبیعی تخریب کننده لایه ازن مانند فعالیت‌های آتشفشانی و آتش‌سوزی جنگل‌ها مواردی هستند که در طول تاریخ رخ داده است و طبیعت می‌توانست در برابر این عوامل و تخریب‌ها خود را ترمیم کند، اما تاثیر این عوامل طبیعی در تخریب لایه ازن تنها ۱۶ درصد برآورد شده است و عوامل انسانی سهم بیشتری در تخریب این لایه محافظ دارند.

وی درباره عوامل انسانی که باعث تخریب لایه ازن می‌شوند، توضیح داد: استفاده از گاز‌های «کلروفلوئوروکربن‌ها» (CFC) طی دهه‌های گذشته اثرات مخربی را بر لایه ازن گذاشته‌اند، اما اکنون «پروتکل مونترآل» (معاهده‌ای بین‌المللی کاهش استفاده از گاز‌های مخرب لایه ازن) در تمام کشور‌های جهان از جمله ایران به تصویب رسیده است.

روشنی ضمن تاکید بر لزوم پایبندی تمام کشور‌های جهان به معاهده مونترآل و تلاش در جهت کاهش استفاده از گاز‌های مخرب لایه ازن، اظهار کرد: اگر استفاده و انتشار گاز‌های CFC به اندازه کافی کم شود حدود ۵۰ سال زمان می‌برد تا لایه ازن بتواند خود را ترمیم کند. از این رو ضروری است اقدامات لازم در راستای حفظ این لایه مهم در جامعه جهانی انجام شود تا بتوانیم حیات کره زمین و زیستمندان آن را حفظ کنیم.