به گزارش مجله خبری نگار/ایران: تحلیل گزارش آماری مرکز آمار از حوزه اشتغال کشور، دادههای جدیدی را ارائه میکند که حکایت از بهبود وضعیت اشتغال کشور دارد. نکته جالب آنکه در این میان نقش زنان در بخش اشتغال بیشتر از بهار سال گذشته بوده است.
در حالیکه اغلب کارشناسان و رسانهها، دادههای آماری بهار ۱۴۰۱ را با بهار ۱۴۰۰ مقایسه میکنند و براین اساس حوزه اشتغال را تحلیل میکنند، اما ما، این دادهها را از زاویه دیگر و از زمان روی کار آمدن کابینه دولت سیزدهم در روزهای ابتدایی شهریور ماه سال ۱۴۰۰ و بهار ۱۴۰۱ بررسی کردهایم.
براساس دادههای مرکز آمار ایران، میزان نرخ بیکاری در بهار ۱۴۰۱ نسبت به پایان تابستان ۱۴۰۰ با کاهش مواجه شد و به همین ترتیب نرخ اشتغالزایی در این مدت با رشد مواجه شده است. از طرفی، نسبت جمعیت فعال کشور در بهار ۱۴۰۱ در مقایسه با تابستان ۱۴۰۰ با رشد مواجه شده است. نکته برجسته و مهمی که دادههای مرکز آمار نشان میدهد، طی ۵ سال یعنی از سال ۹۵ تا ۱۴۰۰، کمترین میزان بیکاری به سال گذشته اختصاص یافته، سالی که تنها ۵ ماه نخست آن متعلق به دولت دوازدهم بوده است.
دادههای مرکز آمار ایران حکایت از آن دارد، از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ بیشترین میزان جمعیت بیکار کشور مربوط به سال ۱۳۹۷ با ۳ میلیون و ۲۵۵ هزار نفر و کمترین نیز مربوط به سال ۱۴۰۰ با ۲ میلیون و ۳۷۵ هزار نفر بوده است. دادههای ارائه شده گویای این مسأله است که اقدامات دولت سیزدهم در ۷ ماه مانده از سال ۱۴۰۰ در حوزه اشتغال مثمر واقع شده و این دولت با ارائه الگوی زیست بوم ملی که به نوعی همان آمایش سرزمینی، اما در حوزه اشتغال بوده، توانسته میزان اشتغالزایی را در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ افزایش دهد. اظهارنظر محمود کریمی بیرانوند این موضوع را تأیید میکند، آنجا که اواز ایجاد بیش از ۵۴۸ هزار شغل در هفت ماه سال ۱۴۰۱ خبر داد. حالا گزارش مرکز آمار نیز صحت گفتههای معاونت اشتغال وزارت کار را تأیید میکند.
بر این اساس دولت سیزدهم نه تنها توانست که درهفت ماهه آخر سال ۱۴۰۰ به اهداف خود در حوزه اشتغال دست یابد، بلکه در بهار سال ۱۴۰۱، توانست این میزان شغل را تثبیت و پایدار کرده و ۱۷۳ هزارشغل جدید را نیز به اشتغال کشور بیفزاید.
حالا با مروری بر دادههای مرکز آمار از تابستان سال ۱۴۰۰ تا بهار سال ۱۴۰۱، مشخص میشود که ۷۲۱ هزار شغل در این مدت توسط دولت سیزدهم ایجاد و تثبیت شده است.
توضیح آنکه، دادههای آماری مرکز آمار، نشان میدهند که تعداد بیکاران در فاصله پایان تابستان سال ۱۴۰۰ تا بهار ۱۴۰۱، ۹۷ هزار نفر کاهش یافته، بهطوریکه تابستان سال ۱۴۰۰، تعداد بیکاران کشور دو میلیون و ۴۹۶ هزار نفر بود که این میزان در بهار ۱۴۰۱ به دو میلیون و ۳۹۹ هزار نفر کاهش یافت. به عبارتی این کاهش در همان بازهای صورت گرفته که دولت سیزدهم اقدامات خود را در حوزه اشتغال عملیاتی کرده بود و با چالش از بین رفتن اشتغالهای ایجاد شده فصلی و مقطعی نیز روبهرو بود، بهطور مثال در تابستان شغلهای مقطعی در حوزه کشاورزی بواسطه برداشت محصول ایجاد میشوند که در پایان تابستان خود به خود این شغلها از بین میروند. از طرفی، دولت سیزدهم با پدیده اشتغال غیررسمی در این مدت وارد چالش شده بود که البته همچنان این چالش ادامه دارد.
نشانه دیگری که از بهبود وضعیت اشتغال ازطریق تحلیل و بررسی دادههای آماری مرکز آمار ایران میتوان استخراج کرد این است که در این مدت اشاره شده، میزان جمعیت شاغل کشور نیز با افزایش مواجه شده است. به اعتقاد کارشناسان، در این زمینه نیز دولت موفق عمل کرده است، چرا که همانطور که سطرهای پیشین گفته شد، دولت با وجود آنکه با پدیده از بین رفتن فرصتهای شغلی بهدلیل آثار به جامانده از دولت دوازدهم در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ مواجه بوده، علاوهبر اینکه توانسته ۵۴۸ هزارشغل ایجاد کند، همچنین به طور خالص ۱۷۳ هزار نفر به جمعیت شاغلان افزوده است. پایان تابستان سال ۱۴۰، یعنی هنگامی که دولت سیزدهم مستقر شد، تعداد شاغلان ۲۳ میلیون و ۴۰۵ هزار نفر بود که این میزان در بهار سال ۱۴۰۱ به ۲۳ میلیون و ۵۷۸ هزار نفر افزایش یافت.
نکته دیگر آنکه بهار سال ۱۴۰۱، نرخ مشارکت اقتصادی زنان نسبت به بهارسال ۱۴۰۱، با افزایش مواجه شده است. نرخ مشارکت اقتصادی زنان در بهار سال ۱۴۰۱، با رشد ۰.۱ درصدی مواجه شده است. بر اساس گزارش آمارهای مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت اقتصادی زنان جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر، در بهار ۱۴۰۱، ۱۳.۸ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ بیکاری زنان در بهار امسال نسبت به بهار گذشته نیم درصد بیشتر شده است، این امر نشان میدهد ورود به بازار کار بانوان و تقاضای شغل از سوی آنان در نخستین فصل از سال ۱۴۰۱ افزایش را تجربه کرده است. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری همزمان با رشد نرخ مشارکت اقتصادی به معنی بهتر شدن وضعیت بازار کار در آینده است، چرا که اقبال زنان برای پیدا کردن شغل همزمان افزایش یافته است.
بررسی آماری مرکز آمار نیز این دادهها را نشان میدهد؛ که کل تعداد شاغلان زن در بهار سال جاری ۳ میلیون و ۶۸۱ هزار نفر برآورد شده است، این رقم نسبت به فصل مشابه سال قبل حدود ۳۸ هزار نفر افزایش داشته است. در این میان بخش خدمات بیشترین سهم را در اشتغال زنان داشته است. سهم این بخش از کل تعداد شاغلان بخش خدمات در بهار سال جاری ۶۰.۲ درصد برآورد شده است که نسبت به بهار سال ۱۴۰۰ حدود ۵ درصد افزایش یافته است. تعداد زنان شاغل در بخش خدمات تا پایان بهار سال ۱۴۰۱، دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بوده و بیش از ۲۱۴ هزار نفر بانو در حوزه خدمات بیشتر از بهار سال ۱۴۰۰ مشغول به کار شدهاند.
بی گمان، روند بهبود وضعیت اشتغال در این مدت کمی که دولت سیزدهم روی کار آمده ادامه دار خواهد بود، چرا که بررسی دادهها نشان میدهد که نسبت اشتغال زنان در بهار سال ۱۴۰۱ بهبود یافته و از ۱۰.۹ درصد به ۱۱.۶ درصد رسیده است و این روند با توجه به گفتههای پیشین ادامه خواهد داشت.
دادههای دیگر مرکز آمار از وضعیت اشتغال در بهار سال ۱۴۰۱، نشان میدهد سهم بخش خدمات از شاغلان کل چه در مورد مردان و چه زنان در بهار امسال نسبت به فصل مشابه در سال گذشته افزایش داشته است. تعداد شاغلان بخش خدمات از ۱۱ میلیون و ۵۵۲ هزار نفر در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ به ۱۲ میلیون و ۷۸ هزار نفر در پایان بهار سال ۱۴۰۱ رسیده، یعنی اینکه ۵۲۵ هزار نفر بر تعداد شاغلان این بخش افزوده شده است. سهم این بخش نیز از ۴۸.۸ درصد به ۵۱.۲ درصد در این مدت افزایش نشان میدهد.